- |
-
رقابت لاروی و مولتی پارازیتیسم بین Trissolcus grandis و Trissolcus vassilievi پارازیتوییدهای تخم سن گندم
نویسندگان
1تبریز-دانشگاه تبریز-دانشکده کشاورزی-گروه گیاهپزشکی
2دانشگاه تبریز
چکیده
سن گندم Eurygaster integriceps Puton (Hem., Scutelleridae) مورد حمله‌ی پارازیتوییدهای متعددی قرار می‌گیرد که پارازیتوییدهای تخم مهم‌ترین آن‌ها هستند. برهمکنش‌های منفی بین دشمنان طبیعیی که به یک میزبان مشترک حمله می‌کنند منجر به کاهش کارایی آن‌ها می‌گردد. یکی از این انواع برهمکنش‌ها وقوع پارازیتیسم تکراری دو پارازیتویید مختلف روی یک میزبان است. این پدیده مولتی پارازیتیسم نامیده می‌شود. در مورد پارازیتوییدهای انفرادی نشوونمای هر دو پارازیتویید در یک میزبان میسر نیست و لذا مولتی پارازیتیسم منجر به حذف یک یا هر دو گونه می‌شود. تعیین برنده‌ی این رقابت تنها با مطالعه ی مستقیم این پدیده امکان پذیر است. از طرفی سن نوزادان پارازیتویید در داخل پیکر میزبان می‌تواند در نتیجه‌ی نهایی موثر واقع شود. از این رو در این مطالعه اثر پارازیتیسم قبلی هر یک از دو گونه‌ی پارازیتویید تخم سن گندم Trissolcus grandis (Thomson) و T. vassilievi (Mayr) بر موفقیت گونه‌ی بعدی، 3، 6، 12، 24 و 48 ساعت بعد از حمله‌ی اول مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که صرف نظر از فاصله‌ی بین دو حمله، همواره گونه‌ی اول برنده‌ی رقابت بین گونه ای لاروها درون تخم میزبان می‌باشد و تعداد کمتری لارو گونه‌ی دوم موفق به خروج از میزبان می‌شود. غلبه‌ی T. grandis از قطعیت بیشتری برخوردار بود، به-طوری‌که وقتی T. vassilievi حمله کننده‌ی اول بود در 67/76% موارد برنده‌ی رقابت شد و وقتی T. grandis حمله کننده‌ی اول بود در70/93% موارد پیروز گردید. با این حال هر چه که فاصله‌ی بین دو حمله بیشتر شد، غلبه‌ی T. vassilievi به‌عنوان حمله کننده‌ی اول کاهش یافت ولی T.grandis تحت تاثیر فاصله‌ی دو حمله قرار نگرفت. میزان غلبه در حمله‌ی اول در تیمارهای مختلف T. vassilievi 100-56% و در T. grandis 98-87% بود. بر اساس این نتایج در شرایط ازدحام که مولتی پارازیتیسم افزایش می یابد، می‌توان برای میزبان یابی سریع‌تر پارازیتویید امتیاز تکاملی قایل شد. به‌علاوه رفتار حراست از دسته تخم میزبان توسط مالک منبع قابل پیش بینی خواهد بود.
کلیدواژه ها
موضوعات
Title
Larval competition and multiparasitism between Trissolcus grandis and T. vassilievi (Hym., Platygastridae), egg parasitoids of sunn pest
Authors
Shahzad Iranipour, Mahboobeh Najafipour, Samad Khaghaninia
Abstract
Common sunn pest (CSP), Eurygaster integriceps Puton (Hem., Scutelleridae) is attacked by numerous parasitoids within which egg parasitoids are the most important of them. Negative interactions between natural enemies attacking a common host allow their efficacy. A kind of such interaction is mutiparasitism; sharing a host between two parasitoid species. Co- existence within a shared host is impossible for solitary parasitoids, then one or both larvae will dye. Prediction of the result of multiparasitism is not possible except by direct observations. The age of the first larva at the second attack may determine the result of competition. Hence, in this study, the effect of previous parasitism on the result of competition between two egg parasitoids of the CSP, Trissolcus grandis (Thomson) and T. vassilievi (Mayr) (Hym., Platygastridae) was investigated while the host egg was already parasitized by the parasitoid of the other kind, 3, 6, 12, 24 or 48 h before. The results revealed that the first invader won the contest in 93.70 and 76.67 % of all attacks for the two above mentioned species respectively. As the interval between the two attacks increased the success of T. vassilivi as the first invader decreased, whereas T. grandis did not affect by interval between the attacks. Percentage of successful emergence ranged between 87 – 98 % for T. grandis and 56 – 100 % for T. vassilievi in those intervals. Therefor in crowding condition, higher speed of host finding will be advantageous. In such a situation selection of host protection behavior will be expected.
Keywords
Solitary parasitoid, interspecific interaction, biological control