بیست و سومین کنگره گیاهپزشکی ایران

بررسی مقاومت ژنوتیپ‌های امید بخش باقلا نسبت به بیماری سوختگی استمفیلیومی برگ در شرایط مزرعه

نویسندگان

¹سروش مقصودلونژاد

؛ ²محمد علی آقاجانی؛ ³فاطمه شیخ

¹گرگان، گلشهر، گل آرای نهم، ساختمان آریا، طبقه دوم

²بخش تحقیقات گیاهپزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان، ایران

³بخش تحقیقات زراعی و باغی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان گلستان، گرگان، ایران

چکیده

گیاه باقلا (Vicia faba L.) به عنوان یکی از مهم‌تربن حبوبات جهان شناخته می‌شود. بیماری سوختگی استمفیلیومی برگ یکی از مهم‌ترین بیماری‌های باقلا است که با خسارت زدن به برگ و کاهش مقدار فتوسنتز سبب کاهش عملکرد کمی و کیفی محصول می‌گردد. دو گونه از قارچ Stemphylium (S.botryosum و S.vesicarium)، به عنوان عامل این بیماری از ایران گزارش شده‌اند. هدف این پژوهش ارزیابی مقاومت 18 ژنوتیپ امید بخش باقلا در برابر بیماری سوختگی استمفیلیومی برگ و مشخص کردن ژنوتیپ‌های مقاوم نسبت به این بیماری بوده‌ است. این تحقیق در مزرعه‌ی ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان با میانگین بارندگی سالانه450 میلی‌متر و میانگین دمای سالانه C° 17 انجام شد. آلودگی بوته‌ها به قارچ بیمارگر به روش آلودگی طبیعی در مزرعه اتفاق افتاد. این بررسی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و به مدت یک سال زراعی (96-1395) انجام شد. هر کدام از ژنوتیپ‌ها در 2 خط 4 متری با فاصله ردیف 65 سانتی‌متر کاشته شدند. یادداشت ‌برداری به محض مشاهده اولین علائم آغاز، و به ‌صورت هفتگی ادامه یافت و بر اساس حساسیت و تحمل نسبت به بیماری نمره‌دهی با استفاده از مقیاس 9-0 نرخ دهی بیماری سوختگی استمفیلیومی صورت گرفت. محاسبه سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری (AUDPC) و مقایسه ژنوتیپ‌ها بر این اساس در این تحقیق مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه واریانس و مقایسات میانگین داده‌ها بر اساس آزمون آماری LSD در سطح احتمال آماری p<0.05 با استفاده از نرم‌افزار آماری StatGraphics انجام شد. نتایج تجزیه‌ی واریانس داده‌های درصد شدت بیماری (DS) ژنوتیپ‌های کاشته شده نشان داد که از این نظر، اختلاف معنی‌داری بین 18 ژنوتیپ مورد ارزیابی در سطح احتمال آماری p<0.01 وجود دارد. همچنین از نظر مقدار سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری، بین 18 ژنوتیپ مورد ارزیابی، اختلاف معنی داری در سطح احتمال آماری p<0.01 دیده‌ شد. با توجه به نتایج حاصل از مقایسه‌ی میانگین داده‌های شدت بیماری بر اساس آزمون آماری LSD، بیشترین شدت در ژنوتیپ G-Faba–332 و رقم سرازیری به ترتیب با 22/98 و 52/95 درصد و کمترین شدت بیماری در ژنوتیپ‌های G-Faba-256 وG-Fabae-180 به ترتیب با 52/81 و 56/81 درصد مشاهده شد. با توجه ‌به نتایج حاصل از مقایسه میانگین داده‌های مقدار سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری بر اساس آزمون آماریLSD، بیشترین مقدار AUDPCبه رقم سرازیری با مقدار 26/1610، و کمترین مقدار به ژنوتیپ G-Faba-525 با مقدار 06/1353 تعلق گرفت که با توجه به مقایسه مقاومت ژنوتیپ‌ها بر اساس مقدار AUDPC بیماری، در بین 18 ژنوتیپ مورد آزمایش، ژنوتیپ G-Faba-525 به عنوان مقاومترین ژنوتیپ و رقم سرازیری به عنوان حساس‌ترین رقم به بیماری سوختگی استمفیلیومی برگ در این پژوهش معرفی شدند.

کلیدواژه ها

Stemphylium spp؛ شدت بیماری؛ ارزیابی مقاومت؛ غربالگری

موضوعات

بیماریهای قارچی

Title

Evaluation of resistance of promising faba bean genotypes to Stemphylium leaf blight in the field conditions

Authors

Soroush Maghsoudloo Nezhad, Mohammad Ali Aghajani, Fatemeh Sheikh

Abstract

Faba bean (Vicia faba L.) is one of the most important legumes in the world. Stemphylium leaf blight is one of the most important diseases of the faba bean with damaging the leaves and reducing the amount of photosynthesis decreases the quality and yield of the product. Two species of Stemphylium (S.botryosum and S.vesicarium) have been reported as the cause of this disease in Iran. The aim of this study was to evaluate the resistance of 18 promising genotypes of bean to this disease and determine the best genotypes based on resistance to stemphylium leaf blight disease. This research was carried at the farm of Gorgan Agriculture Research Station. Plant's infection occurred in the pathogenic fungus by natural contamination in the field. Each genotype was planted in 2 lines of 4 meters with a spacing of 65 centimeters. This study was carried out in a randomized complete block design with three replications and one Crop year (2016). Note taking began with symptoms beginning and continued on a weekly basis. Scoring was done using the 9-0 scale of stemphylium blight disease. The results of variance analysis of the severity of disease data showed that there was a significant difference that there was statistically significant difference (P<0.01) between the genotypes. The results of variance analysis of the AUDPC (area under disease progress curve) data showed that there was a significant difference that there was statistically significant difference (P<0.01) between the genotypes. Results of mean comparison of final disease severity via LSD showed that the highest severity was recorded in G-Faba-332 and cv. Saraziri with 98.22% and 95.52%, respectively, and the least severity was recorded in G-Faba-256 and G-Faba-180 with 81.52% and 81.56%, respectively. According to the results of the comparison of the mean values of the area under disease progress curve based on the LSD test, The highest value of AUDPC was found to be cv.saraziri whit the value of 1610.26 , and the lowest value was G-Faba-525 genotype with the value of 1353.06. Accordingly, the genotype G-Faba-525 as the most resistant genotype and cv. saraziri was identified as the most susebtable cultivar to Stemphylium leaf blight disease in this study.

Keywords

Screening, resistance assessment, Disease severity, Stemphylium spp