- |
-
بررسی جمعیت شته های گندم در شهرستان اسفراین
نویسندگان
1خراسان شمالی-اسفراین-خیابان طالقانی-پلاک 238- واحد3
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود،شاهرود،ایران
چکیده
همه ساله، مزارع گندم مورد هجوم آفات مختلفی قرار می گیرند که از کیفیت و کمیت محصول می کاهد. در این میان شته ها گروهی از آفات مهم گندم به شمار می روند. برای مطالعه جمعیت شته ها روی گندم ، در طول فصل زراعی گندم به طور منظم و هفتگی، جمعیت شته ها مورد بررسی و شمارش قرار گرفت. ارقام انتخابی گندم، ارقام پیشگام، پیشتاز، میهن، سایونز و گاسکوژن بود. نمونه برداری ها به طور کاملا تصادفی از قطر سه قطعه زمین یک هکتاری برای هر رقم گندم، صورت می گرفت بدین صورت که با حرکت در قطر ها، بعد از پیمودن 30 قدم، اولین بوته ی پیش رو را از محل طوقه جدا شده و به کیسه ی محتوی اطلاعات مربوطه، منتقل گردید . برای افزایش دقت پژوهش، در هر هکتار زمین 3 تله آبی زرد رنگ نیز تعبیه شد. پس از تهیه اسلاید و شناسایی شته ها، 5 گونه شته روی قسمت های هوایی گندم، مشاهده شد. این 5 گونه عبارتند از: Diuraphis noxia (Mordvilko), Schizaphis graminum (Rondani), Sitobion avenae (Fabricius), Rhopalosiphum padi (Linnaeus), Rhopalosiphum maidis (Fitch). در رقم پیشگام بیشترین درصد فراوانی جمعیت شته ها با نرخ 82/36 درصد به D.noxia و کمترین فراوانی با نرخ 93/7 درصد به R.maidis اختصاص یافت. گونه های S.avenae با 29/22 درصد فراوانی، S.graminm با 09/20 درصد فراوانی و R.padi با 84/12 درصد فراوانی در رده های دوم تا چهارم قرار می گیرند. در رقم پیشتازD.noxia دارای 002/41 درصد فراوانی، S.graminum دارای 18/19 درصد فراوانی، S.avenae دارای 14/14 درصد فراوانی، R.padi دارای 59/16 درصد فراوانی و R.maidis دارای 07/9 درصد فراوانی نسبی می باشند. در رقم میهن بیشترین درصد فراوانی جمعیت شته ها با نرخ 24/37 درصد به D.noxia و کمترین فراوانی با نرخ 61/10 درصد به R.maidis اختصاص یافت. گونه های S.avenae با 35/21 درصد فراوانی،R.padi با 55/15 درصد فراوانی و S.graminm با 24/15 درصد فراوانی در رده های بعدی قرار دارند. در رقم گاسکوژن، D.noxia 95/42 درصد، S.graminum 98/25 درصد، S.avenae 42/21 درصد، R.padi 15/6 و R.maidis 48/3 درصد از جمعیت را به خود اختصاص داده اند. این درحالیست که در رقم سایونز،D.noxia دارای 08/35 درصد فراوانی، S.graminum دارای 38/32 درصد فراوانی، S.avenae دارای 53/23 درصد فراوانی، R.padi دارای 22/5 درصد فراوانی و R.maidis دارای 76/3 درصد فراوانی نسبی می باشند. نکته مهم این است که رقم گاسکوژن دارای بیشترین میزان استقرار D.noxia با 78/39 درصد، S.avenae با 32/36 درصد، R.padi با 09/25 درصد و R.maidis با 84/22 درصد می باشد و بیشترین فراوانی S.graminum 64/38 درصد در رقم سایونز مشاهده شد. رقم پیشگام کمترین فراوانیِ D.noxia ، R.padi و R.maidis را در بین سایر ارقام داشت. پایین ترین نرخ فراوانی گونه S.graminum در رقم میهن و پایین ترین نرخ فراوانی گونه S.avenae در رقم پیشتاز دیده شد
کلیدواژه ها
موضوعات
Title
Survey of wheat aphid population in Esfarayen County
Authors
Masoumeh Heidarnia, Ali Derakhshan Shadmehri
Abstract
Wheat fields are affected by various pests every year, which reduces the quality and quantity of the wheat. Aphids are a group of important wheat pests. In order to study the population of aphids in wheat, during the wheat season on a regular basis and weekly, the population of aphids was examined and counted. Selected wheat cultivars were Pishgam, Pishtaz, Mihan, Gascogene and Saeones. Samples were randomly taken from the diameter of three hectares of land per wheat cultivar, so that by moving in the diameters, after passing 30 steps, the first plant was removed and were transmitted to the bags. In order to increase the accuracy, there were also used 3 water-yellow traps per hectare. After preparing the slides and identification of aphids, 5 aphid species were identified on wheat of Esfarayen region. They are: Diuraphis noxia (Mordvilko), Schizaphis graminum (Rondani), Sitobion avenae (Fabricius), Rhopalosiphum padi (Linnaeus), Rhopalosiphum maidis (Fitch). In Pishgam cultivar, The highest percentage of aphid populations was allocated to D.naxia at a rate of 36.82% and the least frequent rate was 7.93% for R.maidis. S.avenae with 22.29% frequency, S.graminm with 20.09% and R.padi with 12.84% of the frequency, are in the second to fourth grades. In Pishtaz cultivar, D.noxia has 41.002%, S.graminum has 19.18%, S.avenae has 14.14%, R.padi has 16.59% and R.maidis contains 9.07% Frequency. In Mihan cultivar, The highest percentage of aphid population with the rate of 37.24% was in D.noxia and the lowest frequency was allocated to R.maidis at a rate of 10.61%. S.avenae with 21.35% frequency, R.padi 15.55% and S.graminm with 15.24% frequency are in the next. In Gascogene cultivar, D.noxia was 42.95%, S.graminum 25.98%, S.avenae 21.42%, R.padi 6.15% and R.maidis 3.48% of the population. While, in Saeones cultivar, D.noxia has 35. 08%, S.graminum 32.38%, S. avenae 23.53%, R.padi 5.22% and R.maidis had 3.76% relative frequency. The important point is that Gascogene has the highest deposition of D.noxia with 39.78%, S.avenae with 36.32%, R.padi with 25.09% and R.maidis with 22.84%, and the highest The frequency of S.graminum was 38.64% in Saeones cultivar. The Pishgam cultivar had the lowest frequency of D.noxia, R.padi and R.maidis among other cultivars. The lowest frequency of S.graminum species was in Mihan cultivar and the lowest frequency of S.avenae species was seen in Pishtaz cultivar.
Keywords
Wheat cultivars, Population changes, Wheat aphids, Esfarayen