بیست و سومین کنگره گیاهپزشکی ایران

بیماری ویروسی رگبرگ روشنی زرد، تهدید جدید مرکبات ایران

نویسندگان

رامسر، صندوق پستی 335-46915

چکیده

ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات (Citrus yellow vein clearing virus)، ویروسی از جنس Mandarivirus است که در سال‌های اخیر در کشورهای مجاور پاکستان، هند، ترکیه و چین به سرعت گسترش یافته و نظر به خسارت آن، به عنوان تهدید جدیدی برای مرکبات دنیا، خصوصا مناطق کشت لیموی جهان معرفی شده است. گسترش شدید بیماری را به نقش ناقل یا ناقلین از گروه حشرات نسبت می‌دهند. در برگ‌های جوان درختان آلوده به ویروس، علائم آب‌‍سوختگی و زردی رگبرگ‌های جانبی ظاهر می‌گردد. چنین برگ‌هایی ریزش نموده و یا چروکیده شده و روی درخت باقی می‌مانند. در این درختان، حجم اندام‌های هوایی، سطح فتوسنتزی و اندازه و میزان محصول کاهش می‌یابد. خسارت 20 درصدی کاهش محصول لیموترش در مناطق آلوده چین موید پتانسیل خسارت‌زایی این بیماری است. در سالهای 95 و 96، نمونه‌های متعدد با علائم مشخصه بیماری از ارقام لمون (Citrus limon)، پرشینلایم (C. latifolia) و نارنج (C. aurantium) از شهرهای مختلف استان‌های مازندران و گیلان دریافت شد. قابلیت انتقال با پیوند عامل بیماری با پیوند ارقام سالم روی درختان آلوده و با آزمون‌های گلخانه‌ای به اثبات رسید. در واکنش زنجیره ای پلیمراز با نسخه برداری معکوس (RT-PCR) دو مرحله ای با استفاده آغازگرهای اختصاصی پوشش پروتئینی ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات از به وسیله کیت‌های Revert Aid و PCR Master Mix (Fermentas)، قطعاتی با اندازه 612 جفت باز به دست آمد و تشابه 96 تا 98 درصدی ترادف جدایه‌های ایرانی با جدایه استاندارد ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات در بانک ژن مشاهده شد. نظر به اهمیت لمون و پرشین‌لایم به عنوان ارقام مهم تجاری کشور و مورد توجه در برنامه مدیریت بیماری جاروک و نارنج به عنوان پایه تکثیری رایج در بسیاری از مناطق مرکبات‌خیز، گسترش ویروس رگبرگ روشنی زرد مرکبات در سطح کشور، تهدید جدیدی برای مرکبات ایران تلقی می‌گردد.

کلیدواژه ها

لمون؛ مرکبات؛ نارنج؛ ویروس

موضوعات

بیماریهای ویروسی و ویروئیدی

Title

Citrus yellow vein clearing disease, a new threat for citriculture of Iran

Authors

Seyed Mehdi Bani Hashemian

Abstract

Citrus yellow vein clearing virus (CYVCV) is a species from genus Mandarivirus, which has spread rapidly in the neighboring countries of Pakistan, India, Turkey and China and based on its damage, it has known as a threat of lemon production of the world. The rapid spread of the disease is attributed to the role of an insect vector. Vein clearing and yellowing with corresponding water-soaked appearance of the lateral veins on the lower surface of the leaves, leaf crinkling, decreasing canopy volume, photosynthetic level and size and amount of the fruits are symptoms of the disease in the infected trees. 20% reduction in lemon production areas of China was mentioned as the damaging potential of the disease. A large number of samples was collected from symptomatic trees of Lemon (Citrus limon), Persian lime (C. latifolia) and sour orange (C. aurantium) from citrus orchards of Mazandaran and Guilan provinces during 2016 and 2017. Graft-transmission of the disease was confirmed by field and greenhouse experiments. Two-step Reverse Transcription Polymerase chain reaction (RT-PCR) using Revert Aid Kit and PCR Master Mix (Fermentas) and CYVCV specific primer pair of coat protein gene was conducted. PCR raction resulted 612 bp products with 96-98% nucleotide identity of Iranian isolates with the reference sequence of the virus in gene bank. Considering the importance of Lemon and Persian lime as the important commercial cultivars and sour orange as the main citrus rootstock of the country, the spread of CYVCV is considered a new threat for citriculture of Iran.

Keywords

Citrus, Lemon, Sour orange, virus