بیست و سومین کنگره گیاهپزشکی ایران

مقایسه سمیت تماسی و اثر دورکنندگی اسانس نارنج بر روی کنه تارتن دولکه ای در دو میزبان مختلف

نویسندگان

¹تهران خیابان کارگر شمالی خیابان شهریور پلاک 53

²گروه حشره شناسی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

کنه تارتن دولکه ای (Tetranychus urticae Koch) یکی از آفات مهم و پلی‌فاژ است که بسیاری از محصولات کشاورزی را مورد حمله قرار می دهد. در دهه‌های اخیر استفاده بیش از حد از کنه کش‌های متداول بروز مقاومت به آفات و آلودگی های زیست محیطی را به همراه داشته است. در سال‌های اخیر اسانس‌های گیاهی به عنوان ترکیبات طبیعی برای حفاظت از گیاهان مورد توجه قرار گرفته اند. از آنجایی که گیاهان طیف وسیعی از آللوکمیکال‌ها را برای مقابله با آفات تولید می‌کنند. بنابراین آفات پلی فاژ مکانیسم‌های متنوعی را در برابر میزبان‌های مختلف به کار می‌گیرند. یکی ازاین مکانیسم‌ها سم زدایی ترکیبات گیاهی از طریق تغییر در میزان آنزیم‌های استراز و گلوتاتیون اس ترانسفراز آفات می‌باشد. برای بررسی این موضوع که آیا پاسخ کنه به اسانس در میزبان‌های مختلف، متفاوت می‌باشد سمیت تماسی اسانس پوست نارنج روی کنه‌های تارتن مستقر در دو میزبان بادمجان و لوبیا مطالعه شد. برای آزمایش‌های زیست سنجی 20 کنه ماده بالغ همسن که در سطح زیرین دیسک‌های برگی قرار داشتند به تشتک‌های پلاستیکی منتقل و به مدت 5 ثانیه غوطه‌ور شدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های زیست‌سنجی از روش تجزیه پروبیت و از نرم افزار Polo-plus جهت تخمین مقادیر LC50 استفاده شد. همچنین، اثر دورکنندگی اسانس پوست نارنج به روش دیسک‌های برگی قرینه در غلظت‌های (800، 1500، 2500و4000پی‌پی‌ام) روی کنه‌های تارتن مستقر در دو میزبان بادمجان و لوبیا، 24 ساعت پس از تیمار مورد بررسی قرار گرفت. برای تجزیه داده‌های دورکنندگی از روش تجزیه واریانس یک طرفه استفاده شد. آزمایش در شرایط استاندارد محیطی (2±25 درجه‌سلسیوس، رطوبت نسبی 5±65 درصد، دوره ‌نوری 16 ‌ساعت‌ روشنایی و 8‌ ساعت‌ تاریکی) انجام شد. مقدار LC50 اسانس پوست نارنج روی کنه‌های تارتن مستقر در دو میزبان بادمجان و لوبیا پس از گذشت 24 ساعت به ترتیب2715 و 1738پی پی ام بود که اختلاف معنی داری با یکدیگر نشان دادند. بالاترین میزان دورکنندگی اسانس روی کنه‌های تارتن مستقر بر بادمجان در غلظت 4000 پی پی ام، 62 درصد و روی کنه‌های مستقر بر لوبیا در این غلظت 85 درصد بود که نشان داد میزبان دورکنندگی اسانس در دو میزبان تفاوت معنی داری دارند. نتایج آزمون‌های بیوشیمیایی نشان داد که میزان فعالیت آنزیم استراز زمانی که کنه از بادمجان تغذیه می-کند(2/49نانومول بر میلی‌گرم پروتئین بر دقیقه) تفاوت معنی داری با فعالیت این آنزیم زمانی که این کنه از لوبیا تغذیه می‌کند(1/38نانومول بر میلی‌گرم پروتئین بر دقیقه)، دارد. در حالی که فعالیت آنزیم گلوتاتیون اس ترنسفراز تفاوت معنی داری در دو میزبان نشان نداد. نتایج به‌دست آمده از پژوهش حاضر حاکی از تأثیر معنی‌دار میزبان‌های مختلف مورد مطالعه بر سمیت تماسی و دورکنندگی اسانس نارنج برروی کنه‌ی تارتن دولکه‌ای می‌باشد، که این نتایج می‌تواند در برنامه‌های مدیریتی کنه‌ی تارتن دولکه‌ای مورد استفاده قرار گیرد.

کلیدواژه ها

لوبیا؛ بادمجان؛ استراز؛ گلوتاتیون اس ترانسفراز

موضوعات

آفات-فیزیولوژی و سم شناسی

Title

Comparative toxicity and repllent activity of Citrus aurantium essential oil against Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae)on two different host plants

Authors

marzieh attarianfar, Azam Mikani

Abstract

Tetranychus urticae Koch is one of the most importan and polyphages pests that attacks many agricultural products. In recent decades, overuse of common acaricide has resulted in resistance to pests and environmental pollution. Plant essential oils have been considered as natural compounds for plant protection. Since Plants produce a wide range of allelochemicals to defend against herbivore attack, therefore polyphagus pests have evolved various mechanisms against different hosts such as detoxification of plant compounds. In order to investigate whether plant defense mechanisms result in a different response to the essential oil, the contact toxicity of the Citrus aurantium essential oil was studied on bean and eggplant host. In bioassay experiments, 20 same age female adults of the mites placed on leaf discs that were placed upside down in Petri dishes. Then, leaf discs were dipped for 5 seconds. The bioassay data were subjected to the probit analysis by using polo plus program to estimate LC50 values. Also, the repllent activity of concentrations (800, 1500, 2500 and 4000 ppm) of C. aurantium peel essential oil on bean and eggplant host strain, 24 hours after the treatment by symmetrical leaf discs method were investigated. Repllency data were analyzed by ANOVA. The experiment was conducted in constant environment condition(25±1°C and 65±10 % R.H. and 16:8 L:D photoperiod). The LC50 value of the C. aurantium peel eseential oil against eggplant and bean host strain, after 24h were 2715 and 1738 ppm respectively. there was significant difference between them. The highest essential oil repellency was found at 4000 ppm concentration which was 62% in eggplant host strain and 85%in bean host strain. The results showed that there was significant difference between eggplant host strain and bean strain. The results of esterase assay showed that there was significant difference between eggplant streain(2.49 nmol/mg protein/min) and bean strain (1.38 nmol/mg protein/min). But glutathione S transferase activity show no significant difference in the two host strain. In conclusion, T. urticae showed different contact toxicity, repellency and esterase activity against C. aurantium essential oil on two different hosts. These results can be useful in management programs of the two spotted spider mite.

Keywords

Bean, eggplant, esterase, Glutathione S-transferase