شناسایی و بیماریزایی قارچ Dilophospora alopecuri عامل بیماری پیچاک یا خال سیاه گندم در استان ایلام

کد مقاله : 1078-23IPPC
نویسندگان
1ایلام، محله رزمندگان، خیابان هویزه، کوچه ششم
2گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام، ایلام، ایران
چکیده
بیماری پیچاک گندم که به نام خال سیاه و یا پیچیدگی و سیاه شدگی خوشه و برگ گندم نیز نامیده شده است، در اغلب مناطق دنیا وجود دارد و اغلب همراه با بیماری نماتد گال دانه گندم و بیماری باکتریایی خوشه صمغی دیده می‌شود. نشانه‌های بیماری در سطح برگ به صورت خال‌هایی کوچک و دراز یا دوکی شکل زرد رنگ دیده می‌شود که با بزرگ شدن به صورت لکه‌های قهوه‌ای با مراکز سیاهرنگ در می‌آیند. با به هم رسیدن این لکه‌ها، خطوط سیاه رنگی در سطح برگ و غلاف تشکیل می‌شود. اگر تعداد لکه‌ها بیش‌تر باشد، برگ میمیرد. اگر عامل بیماری به گیاهچه حمله نماید موجب بدشکلی برگ‌ها و پیچیدگی آن‌ها شده و سطح آن‌ها از میسیلیوم‌های خاکستری و کرک مانندی پر می‌شود. نشانه‌های بیماری بسیار شبیه به سیاهک برگ پرچم می‌باشد به همین دلیل شناسایی و کنترل این بیماری از اهمیت بسزایی برخوردار است. در طول فصل زراعی سال 97-96 از مزارع گندم استان ایلام خصوصاً شهرستان چرداول که علائم بیماری را نشان داده بودند نمونه برداری به عمل آمد. از مزارع مختلف تعداد 8-5 بوته که علائم بیماری را داشتند به طور تصادفی جدا کرده و به آزمایشگاه منتقل گردید. به منظور جداسازی قارچ Dilophospora از محیط کشت PDA اسیدی استفاده گردید برای خالص‌سازی قارچ‌ نیز از دو تکنیک نوک هیف و تک اسپور کردن استفاده شد و شناسایی قارچ خالص شده بر اساس مشخصات قارچ شامل شکل پیکنیدیوم ها و کنیدیوم ها انجام پذیرفت. پس از کشت و خالص سازی قارچ‌های جداشده از نمونه‌های بیمار، در مجموع 66 جدایه Dilophospora alopecuri Fries, 1849 [Telomorph: Dilophia graminis (Fuckel) Saccardo,1993] از اندام های آلوده گندم جداسازی و بر اساس مشخصات مورفولوژیکی شناسایی گردید. به منظور انجام تست بیماری‌زایی ابتدا سوسپانسیون اسپور تهیه شد. سپس برای مایه زنی سوسپاسیون قارچ بر روی گلدان‌ های گندمی که از قبل کشت داده شده بود از آبپاش دستی استفاده و برای حفظ رطوبت با کیسه نایلونی پوشانده شد. البته سه گلدان نیز به عنوان شاهد قرار داده شد که با آب مقطر استریل محلول پاشی گردیدند. بعد از 20-15 روز علائم بیماری بر روی برگ ها مشاهده و در نهایت عامل بیماری مجدداً جداسازی و شناسایی گردید.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Identification and pathogenicity of Dilophospora alopecuri fungi causing Wheat twist in Ilam Province
Authors
ahmad seydi nezhad, mohsen parsafar
Abstract
Dilophospora leaf spot or Twist disease of wheat has been observed in most wheat-growing regions around the world. This disease is often accompanied by Seed-gall nematode and Gummy spike blight diseases. Symptoms of the disease are found in the leaf area as small, long, or yellowish blotches, which appear to grow in the form of brown spots. As these spots come together, black lines appear on the leaf and glume which in severe cases may be fatal. If the disease affects the seedling, it causes deforming and twisting of the leaves and their surface is filled with gray mycelia. the symptoms of the disease are very similar to the flag smut disease, so the identification of this disease is of great importance. During the growing season of 2017-2018, samples were taken from wheat fields of Ilam province, especially in the county of Chardavol. From different farms, 8-5 plants that had symptoms of the disease were randomly removed and transferred to the lab. In order to isolate the Dilophospora fungus, an acidic PDA medium was used. For purification of fungi, two methods were used including single spore and hyphal tip. The purified fungi were identified based on the characteristics of the fungus including the pycnidia and conidiums. After culturing and purifying the fungi from the samples, 66 isolates of Dilophospora alopecuri Fries, 1849 [Telomorph: Dilophia graminis (Fuckel) Saccardo, 1993] were isolated and identified based on morphological characteristics. In order to do pathogenicity test, a suspension of spores was prepared. The inoculation of fungi was performed by spraying the suspension on wheat plants previously grown in pots. The pots were covered with nylon bags to maintain moisture. Three pots were considered as controls, which were sprayed with sterile water. After 15 to 20 days, the symptoms of the disease were observed on the leaves and finally the disease was re-isolated and identified.
Keywords
Disease, Dilophospora leaf spot, pycnidia