بر هم کنش های تغذیه ای بین سطوح کود نیتروژن در ارقام گوجه فرنگی، کرم میوه گوجه فرنگی Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae) و اکتوپارازیتوئیدHabrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae)

کد مقاله : 1047-23IPPC
نویسندگان
1تهران-خیابان استقلال-کوچه5 غربی
2هیات علمی دانشگاه مراغه
3تهران صندوق پستی 19395-1454 - موسسه تحقیقات گیاهپزشکی کشور
چکیده
چکیده:
نیتروژن یک عنصر حیاتی در رشد گیاهان و گیاه خواران می باشد. اثرات پایین به بالای سطوح مختلف کود نیتروژن در جدول زندگی زنبور Habrobracon hebetor(say) روی کرم میوه گوجه فرنگی Helicoverpa armigera (Hübner) در تیمارهای مختلف گیاه میزبان بررسی گردید. لارو های سن پنجم کرم میوه گوجه فرنگیH. armigera روی شش رقم گوجه فرنگی شامل کینگ استون(K) ، ریوگرند(RG) ، ارلی اوربان(E) ، رد استون(R) ، سوپر استرین- (SB) Bو پرایموارلی(P) با چهار سطح نیتروژن (n+ =390، ns = 300 ، n- =210 ، n0=0 اوره 46% کیلوگرم در هکتار) قرار گرفتند و با یک آزمون فاکتوریل بر اساس طرح کاملا تصادفی در 5 تکرار ارزیابی.شدند. لاروهای کرم میوه گوجه فرنگی پرورش یافته در هر یک از 24 تیمار مورد آزمایش، به مدت 24 ساعت در کلنی زنبور H. hebetor درشرایط اتاق رشد (دمای 1±25 درجه سانتی‌گراد و رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 16:8 ساعت روشنایی به تاریکی) پارازیته شدند. سپس یک تخم H. hebetor روی هر لارو باقی ماند و بقیه تخم ها حذف شدند. لاروهای پارازیته شده به صورت جداگانه، در شرایط مذکور نگهداری شدند. میزان مرگ و میر، طول دوره ی رشد مراحل نابالغ ، طول عمر و زادآوری بالغین ثبت گردید. تجزیه و تحلیل داده ها بر اساس تئوری جدول زندگی دوجنسی سنی-مرحله ای انجام شد. نرخ خالص تولید مثل (R0) از 94/1± 5/9 تا 81/2 ± 34/12 (تخم به ازای هر فرد) به ترتیب روی تیمارهای Pn0 و Kn+ متغیر بود. کمینه ی نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) و نرخ متناهی افزایش جمعیت (λ) به ترتیب 0147/0± 1058/0 و 0157/0 ± 1013/1 (روز1-) روی En0 و بیشینه ی آن 018/0± 1515/0 و 022/0 ± 1603/1 (روز1-) روی Kn+ بود. میانگین زمان یک نسل (T) زنبور H. hebetor روی ارقام مختلف با سطوح مختلف نیتروژن، در محدوده ی 117/0 ± 41/16 تا 259/0 ± 8/18 (روز) بود. امید به زندگی تخم های تازه گذاشته شده زنبور پارازیتوئید روی لارو H.armigera در ارقام مختلف 1/9 تا 79/9 روز بود. غالبا زادآوری و طول عمر زنبور های H. hebetor با سطوح کوددهی شده ی نیتروژن همبستگی مثبت داشت. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که کارایی پارازیتوئید متاثر از تغییرات کیفیت تغذیه ی گیاه خوار است و اثرات پایین به بالا نقش مهمی در برهم کنش های گیاه- گیاه خوار - پارازیتوئید ایفا می کنند که شایسته است در برنامه های IPM وICM مورد توجه قرار گیرند.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Tri-trophic interactions among nitrogen fertilized tomato cultivars, Helicoverpa armigera (Lepidoptera: Noctuidae) and ectoparasitoid Habrobracon hebetor (Hymenoptera: Braconidae)
Authors
Fereshteh Salehi, gholamhosein gharakhani, Jalal Shirazi
Abstract
Abstract
Nitrogen (N) is one of the most critical elements for plants and herbivores growth. Bottom-up effect of varying nitrogen fertilizations on demography of Habrobracon hebetor(say) on Helicoverpa armigera (Hübner) reared on different host plant treatments were investigated. Six tomato plant cultivars including Kingston (K), Riogrand (RG), Earlyurbana (E), Redston (R), Superstrain-B (SB) and Primoearly (P) ,with N fertilization regime consisted of four levels (n0 = 0, n- = 210, ns = 300, n+ = 390 kg Ha-1N as Urea 46%) , applied by fifth instar larvae of H. armigera (Hüb.) and evaluated in a factorial experiment based on a randomized complete design with 5 replications. H.armigera larvae on 24 treatments parasitized within a 24-h period were established at laboratory conditions ( 25 ± 1 °C, 60 ± 5% RH 16:8 (L:D) h). One H. hebetor egg was left on each larvae and the remaining eggs were removed. Parasitized larvae were individually kept under the same conditions as described above. The mortality, developmental time of immature stages as well as the longevity and fecundity of adult stages was recorded. Data was analyzed based on age-stage, two-sex life table theory. Developmental duration of parasitoid wasps affected by increasing nitrogen. The net reproductive rate (R0) ranged from 9.5±1.94 to 12.34±2.81 eggs on Pn0 and Kn+ treatments respectively. The lowest values of the intrinsic rate of increase (r) and finite rate of increase (λ) were 0.1058±0.0147 & 1.1013±0.0157 day-1 on En0 and the highest ones were 0.1515±0.018 & 1.1603±0.022 day-1 on Kn+. The mean generation time (T) of H. hebetor for different N levels ranged from 16.41±0.117 to 18.8 ±0.259 days on the cultivars. The life expectancy of an H. hebetor egg on H.armigera ranged from 9.1 to 9.79 days on the cultivars. Fecundity and longevity of wasps were also positively correlated with N-fertilizer application. Results of the present study demonstrated that qualitative differences in herbivore diet can affect the performance of parasitoid wasps, and bottom-up forces play noticeable role in mediating interactions involving plants–herbivores–parasitoids and should be considered in IPM and ICM programs.
Keywords
Keywords: Two-sex life table, Bottom-up effect, Tomato plant cultivars, Mortality, Nitrogen fertilization