بررسی رابطه دوره نهان بیماری سپتوریوز برگی و شدت بیماری در ارقام مختلف گندم در شرایط گلخانه
کد مقاله : 1241-23IPPC
نویسندگان
1شاهرود- بلوار دانشگاه- دانشگاه صنعتی شاهرود- دانشکده کشاورزی- گروه باغبانی و گیاهپزشکی
2گروه بیماری شناسی گیاهی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تربیت مدرس تهران
3مؤسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی، تهران
چکیده
بلاچ برگی سپتوریایی گندم خسارت قابل توجهی در بسیاری از کشورها ایجاد می نماید. وقوع این بیماری به حساسیت رقم، میزان مایه آلوده کننده، عملیات زراعی و شرایط محیطی مناسب بستگی دارد. طول دوره کمون فاکتور اپیدمیولوژیکی مهمی در گسترش بیمارگر در گیاه و به سایر گیاهان می باشد. طول دوره کمون به شرایط محیطی مانند دما و رطوبت برگ بستگی دارد. آگاهی از دوره کمون امکان پیش بینی بیماری در فصول بعدی را فراهم میکند. به منظور بررسی رابطه بین دوره نهان بیمارگر Septoria tritici و شدت نهایی بیماری در ارقام مختلف گندم، هفت رقم و دولاین گندم در شرایط گلخانه با چهار ژنوتیپ بیمارگر (جمع آوری شده از استان های گلستان، اردبیل و خوزستان) مایه زنی شدند. گیاهچه های دو برگی ارقام مختلف پس از مایه زنی با سوسپانسیون اسپور با غلظت 106× 2 اسپور در میلی لیتر به منظور حفظ رطوبت در زیر پوشش پلاستیکی به مدت 72 ساعت نگهداری و سپس به گلخانه با دمایC◦ 2±25 منتقل شدند. شروع بروز علایم در ارقام مختلف یادداشت برداری شد و شدت بیماری تا از بین رفتن برگ های مایه زنی شده به فاصله هر دو روز اندازه گیری شد. برای هر رقم و هر جدایه سه تکرار در نظر گرفته شد و آزمایش دو بار تکرار شد. رابطه بین طول دوره نهان در هر رقم و شدت نهایی بیماری در آن رقم با استفاده از نرم افزار STATGRAPHIC مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد بهترین رابطه رگرسیون بین شدت نهایی بیماری و لگاریتم طول دوره نهان در رقم شانگهای (S= -285.67+100.9Log(Lp)) با ضریب تبیین 54 درصد بدست آمد. همچنین بررسی مقاومت و حساسیت ارقام از نظر سطح زیر منحنی پیشرفت بیماری نشان داد در ارقام دارای مقاومت نسبی، بین شدت نهایی بیماری و طول دوره نهان رابطه معنی داری وجود دارد و این رابطه در ارقام حساس مشاهده نشد.
کلیدواژه ها
موضوعات
Title
Relation between Septoria tritici blotch latent period and disease severity in different wheat cultivars in the greenhouse condition
Authors
Shideh Mojerlou, Naser Safaie, Seyedeh Masoomeh Zamani
Abstract
Wheat Septoria leaf blotch causes considerable yield loss in many countries worldwide. Disease incidence depends on cultivar susceptibility, inoculum availability, management practices and favorable environmental conditions. Length of latent period is an important epidemiological factor in the subsequent spread of the pathogen within and beyond the crop. The length of the latent period depends on cultivar and environmental conditions, such as temperature and leaf wetness. Awareness of latent period provides disease forecasting in next seasons. In order to study correlation between Septoria tritici latent period and final disease severity, seven wheat cultivars and two lines were inoculated by four fungal genotypes (collected from Golestan, Ardabil and Khuzestan provinces) in the greenhouse conditions. Two-leaf seedlings of different cultivars and lines were inoculated by 2×106 spore/ml suspension and kept under mist condition for 72 hours post inoculation. After that inoculated plants were transferred to green house at 25±2ºC. Disease symptom appearance was recorded for each cultivar and line. Disease severity recorded every two days and continued till leaf death. Three replications were considered and experiment repeated twice. Relation between latent period and final disease severity of each cultivar and line was evaluated using STATGRAPHIC software. Results showed that, the best simple regression model obtained in Shanghai cultivar (S= -285.67+100.9 Log (Lp)) with 54% correlation of determination. Study of resistance and/or susceptibility of the cultivars and lines based on area under disease progress curve revealed a significant correlation between disease severity and latent period in moderate resistant cultivars but not in susceptible ones.
Keywords
leaf septoriosis, wheat, Epidemiology, latent period