گزارش جدید گونهEutytoma turkomanica Zerova (Hym.: Eurytomidae) از ایران

کد مقاله : 1162-23IPPC
نویسندگان
1سردرود- خیابان اطالقانی- کوی مهر- کوچه طریقت- بن بست لاله- پلاک 17 کدپستی: 5361751744
2بخش تحقیقات گیاه‌پزشکی، مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان‌شرقی، تبریز
چکیده
جنس Eurytoma Illiger با 704 گونه در جهان، به عنوان پرتعدادترین جنس از خانواده‌ی Eurytomidae (Hym.: Chalcidoidea) می‌باشد که فقط 41 گونه از آن (8/5%) از ایران گزارش شده است. اخیرا یک جفت از این جنس در نمونه‌های جمع‌آوری شده توسط تله مالیز در پیرانشهر، استان آذربایجان‌غربی مشاهده شد. این گونه به گروه متعلق به گروه nodularis تعلق داشت که برخی از متخصصین از نام گروه گونه‌ای robusta برای آن‌ها استفاده می‌کنند که شامل 46 گونه می‌باشند. از این گروه تاکنون فقط 12 گونه از ایران گزارش شده است. گونه‌های این گروه دارای مشخصات ریختی زیر می‌باشند: دارای برجستگی مزواسترنال، حاشیه چشم‌های مرکب لبه‌دار بوده و یا در قسمت جلویی دارای برجستگی می‌باشد، برجستگی پشت‌گونه‌ای بلند و تیز، رگبال حاشیه‌ای نسبتا کوتاه، برابر و یا کمی طویل‌تر از رگبال شعاعی، شکم افراد ماده در اغلب گونه‌ها دارای ساقه شکمی بلند، بندهای فونیکول شاخک افراد نر دارای در دو انتها دارای باریک شدگی بوده و با مو پوشیده شده است. به علاوه پیش‌ران جلویی اغلب گونه‌های این گروه در هر دو جنس عریض شده و کم و بیش دارای برجستگی‌هایی در حاشیه جلویی می‌باشد. گونه مورد بررسی ما تحت Eurytoma turkomanica Zerova, 1995، شناسایی شدکه تاکنون از ترکمنستان گزارش شده است. این گونه پارازیتویید لارو چوب‌خواران Sphenoptera sp. (Col.: Buprestidae) و Anthaxia spinosa Abeille de Perrin در ساقه فرمهای درختچه‌ای از گونه‌ Astragalus، زیر گونه‌ Tragacantha. می‌باشد. مشخصات اصلی گونه E. turkomanica عبارتند از: برجستگی حاشیه جلویی چشم‌ها خوب رشد یافته، تمام بندهای فونیکولی در ماده‌ها طویل‌تر از عرض آن‌ها، فونیکول شاخک افراد نر حاوی موهای بلند، ساقه شکمی افراد ماده بلندتر از عرض آن، شکم در افراد ماده از طرفین تاحدودی فشرده شده، شکم افراد ماده کمتر فشرده شده است، تقریبا 5/1 برابر طویل‌تر از قفس‌سینه (نمای جانبی)، رگ‌بندی بال کاهش‌یافته، رگبال پس‌حاشیه‌ای بسیار بلندتر از رگبال حاشیه‌ای (بیش از 5/1 برابر) و طویل‌تر از رگبال استیگما (حدود 2/1 برابر) ، بند هفتم شکم طویل شده است، 3/1-5/1 طویل‌تر از بند ششم.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
New record of Eutytoma turkomanica Zerova (Hym.: Eurytomidae) from Iran
Authors
zhila alizadeh, hossein lotfalizadeh
Abstract
Eurytoma Illiger as most specious genus of the family Eurytomidae (Hym.: Chalcidoidea) includes 704 species in the World that only 41 species (5.8%) of this genus has been reported from Iran. Recently we obtained a pair of Eurytoma within collected materials by Malaise trap in Piranshar, West-Azarbaijan province. It belongs to nodularis group that some authors use robusta group for them and it includes 46 species. Only 12 species of this group has been previously reported from Iran. Species of these group shares following morphological characters: mesosternal carina present; eyes edged or carinate anteriolrly; posterogenal carina high, sharp; marginal vein rather short, equal to, or slightly longer than radial vein; female metasoma in many species with long petiole; segments of antennal funicle of male having two convex apices and covered with long pubescence. In addition, fore coxa of many species of this group is widened in both sexes and bears a more or less high prominence at the anterior margin. Our examined species was identified under Eurytoma turkomanica Zerova, 1995. This species was reported from Turkmenistan. This species is larva parasitoid of Sphenoptera sp. and Anthaxia spinosa Abeille de Perrin (Col.: Buprestidae) in stems of treelike species of Astragalus, subgenus Tragacantha. However, the main character of E. turkomanica are: Eyes with distinctly well developed fronto-orbital carina; all funicular segments longer than wide in female, male antennal funiculs distinctly elongate with long hairs, petiolate in each side and constricted medially; metasomal petiole of female longer than wide, metasoma of female less strongly compressed, nearly 1.5 times as long as mesosoma (lateral view); venation shortened, postmarginal vein much longer than marginal vein (more than 1.5 times) and longer than stigma vein (about 1.2 times); tergite VII elongate, 1.3–1.5 times as long as VI.
Keywords
new record, Eurytoma turkomanica, Parasitoid, Piranshahr, Iran