اثر رقم گندم، مقدار و زمان کاربرد علف کش سولفوسولفورون (آپیروس) در کنترل بروموس (Bromus japonicus Thunb.)

کد مقاله : 1126-23IPPC
نویسندگان
1زابل- بلوارشهید میرحسینی- مرکز تحقیقات کشاورزی سیستان
2گروه زراعت دانشکده کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد
3گروه زاعت- دانشکده کشاورزی - دانشگاه زابل
4گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه فردوسی مشهد
5بخش تحقیقات علف‌های هرز، موسسه تحقیقات گیاهپزشکی ایران
چکیده
بروموس (Bromus japonicus Thunb.) مهم‌ترین علف‌هرز باریک‌برگ یک‌ساله زمستانه در مزارع گندم استان سیستان و بلوچستان به شمار می‌رود. با هدف بررسی اثر رقم گندم، مقدار و زمان کاربرد علف کش سولفوسولفورون (آپیروس) بر بروموس آزمایش مزرعه‌ای در سال‌های 1393 و 1394 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی زهک، زابل انجام شد. سه رقم گندم (هیرمند، کلک‌افغانی، سیستان)، سه مرحله کاربرد علف‌کش بر اساس فنولوژی علف‌هرز (3-2 برگی، 5-4 برگی، پنجه‌زنی) و چهار مقدار مصرف (شاهد بدون علف‌کش، 17، 22، 27 گرم ماده تجاری آپیروس در هکتار)، به صورت آزمایش فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. در همه ارقام، کاربرد علف‌کش سولفوسولفورون در مرحله 5-4 برگی و پنجه‌زنی علف‌هرز به ترتیب بیشترین و کمترین کارایی را بر کنترل بروموس از خود نشان داد. در تیمار کاربرد در مرحله پنجه‌زنی بروموس در رقم هیرمند، مقدار علف‌کش مورد نیاز برای کاهش تراکم بروموس به نصف بیشینه حتی از مقدار توصیه شده هم بالاتر رفت (3/28= ). در همه ارقام و مراحل کاربرد ، بین مقدار مصرفی 22 و 27 گرم ماده تجاری در هکتار اختلاف معنی‌داری مشاهده نگردید. نرخ افزایش عملکرد دانه به ازای کاهش در تراکم بروموس برای رقم هیرمند در بالاترین (31/0=b) و برای رقم کلک‌افغانی کمترین (14/0=b) مقدار بود. تاخیر در کاربرد علف‌کش سولفوسولفورون نسبت به کاربرد در زمان توصیه شده، موجب کاهش تأثیر علف‌کش و نیاز به مصرف مقداری بالاتر از دز توصیه شده برای از بین بردن کامل جمعیت بروموس می‌باشد. بنابراین کاربرد علف‌کش در زمان پنجه زنی بروموس، حتی در مقدار توصیه شده و کمی بالاتر، کارایی لازم جهت سرکوب این علف‌هرز را در مزارع گندم ندارد. تحقیق ما نشان داد که کشت رقم کلک‌افغانی با حداقل وابستگی به علف‌کش‌ها، می‌تواند نقش مهمی در سرکوب جمعیت‌های بروموس در مزارع گندم سیستان و بلوچستان داشته باشد. هرچند که عملکرد پایین این رقم به عنوان مانعی جهت کشت گسترده آن به شمار می‌آیند، منتها با استفاده از کشت آن در تناوب زراعی می‌توان از هجوم گسترده علف‌های‌هرز به مزارع گندم پیشگیری کرد.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
The effect o wheat cultivar, time and rate of sulfosulfuron application on (Bromus japonicus Thunb.) control
Authors
mansoor sarani, ali ghanbari, mohammad galavi, ebrahim eizadi darbandi, mohammad ali baghestani meybodi
Abstract
Japanese brome (Bromus japonicus Thumb.) is the most important winter annual grass weed in the wheat fields of Sistan & Baloochestan province. During 2013-2014 and 2014-2015 growing season at Zahak Agriculture and Natural Resources Research Station, Zabol, field experiments were conducted to investigate the effect of rate and time of sulfosulforoun application in order to control Japanese brome in different wheat cultivars. Three wheat cultivars (Hirmand, Kalak Afghani, Sistan), three stages of herbicide application (2-3 leaves, 4-5 leaves, tillering of B. japonicus) and four herbicide doses (control, 17, 22, 22 gr. ha-1) of the commercial form of Apirus 75% were arranged in a factorial experiment under a randomized completed blocks design. Japanese brome density and dry weight were measured 30 days after final herbicide application. We also evaluated biological and grain yields of wheat at harvest. In all cultivars, herbicide application at 4-5 leaves and tillering of Japanese brome showed the highest and lowest weed density and dry weight respectively. Based on a logistic model fitted to density data of Japanese brome, the estimated dose to 50% loss in Hirmand at tillering stage was more than labeled-recommendation dose of sulfosulforoun (𝐷50=28.3). The grain yield values in Hirmand and Kalak Afghani cultivars showed the highest and lowest in response to. Japanese brome density, respectively.Hence, application of herbicide at the time of bromus tillering, even in the recommended amount and a little higher, does not have the necessary efficiency to suppress this weed in wheat fields. Our research showed that cultivating wheat of Kalak afghani with minimal herbicide dependence, could play an important role in suppressing bromus populations in wheat fields of Sistan and Baluchestan. Although the low performance of this cultivar is considered as a barrier to its extensive cultivation, it is possible to use a crop rotation to prevent the extensive attacks of weeds into wheat fields.
Keywords
Competitive ability, density, Integrated weed management, logistic model