تنوع گونه‌ای نماتدهای همه‌چیزخوار (dorylaims) جنگل‌های ارسباران- استان آذربایجان‌شرقی

کد مقاله : 1368-23IPPC
نویسندگان
1آذربایجانشرقی، مراغه، میدان مادر، گلشهر، دانشگاه مراغه
2گروه گیاه پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
3مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان آذربایجان شرقی، تبریز
4آزمایشگاه نماتدشناسی، دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز
5اردبیل خ فلسطین شرقی 10 قطعه 3489
چکیده
ننماتدهای همه‌چیزخوار (dorylaims) یک گروه بزرگ از نماتدهای ساکن خاک هستند که شامل افراد زیادی با تنوع بالایی از نظر تعداد گونه، چرخه زندگی (شکارگر، آزادزی، انگل گیاهی و ناقل ویروس‌های بیماری‌زای گیاهی) و دامنه میزبانی است. این نماتدها در زنجیره‌ها و شبکه‌های غذایی خاک دخیل بوده و نیز به عنوان شاخص سلامت اکوسیستم‌ها مطرح‌اند. بنابراین، به‌منظور بررسی تنوع گونه‌ای نماتدهای همه‌چیزخوار جنگل‌های ارسباران- استان آذربایجان‌شرقی، نمونه‌برداری‌هایی از خاک ریزوسفر انواع گیاهان منطقه در طول فصول مختلف سال‌های 95-94 صورت گرفت. پس از استخراج، کشتن، تثبیت و تهیه اسلایدهای میکروسکوپی موقت و دایمی از نماتدها به روش‌های معمول، شناسایی آن‌ها با استفاده از میکروسکوپ نوری مجهز به لوله ترسیم و با استفاده از داده‌های ریخت‌سنجی و مشخصات ریخت‌شناختی و با استناد به منابع معتبر و کلیدهای شناسایی در دسترس انجام پذیرفت. در این بررسی مجموع 19 گونه Syncheilaxonchium nairi، Paravulvus hartingii، Eudorylaimus spaulli، Epidorylaimus lugdunensis،Nygolaimus brachyuris ، Paraxonchium carmenae،Metaxonchium persicum ، Discolaimus mariae،Heterodorus sp. ،Longidorella saadi ، Sectonema demani، Xiphinema macroacanthum، X. vuittenezi، X. utahense،Longidorus africanus ،Tylencholaimus constrictus،T. tahatikus ، Xiphinemella globilabiata و Enchodelus macrodorus که متعلق به 16 جنس و ده خانواده از نماتدهای همه‌چیزخوار (Dorylaimida) هستند، شناسایی گردید. از این میان جنس‌های Xiphinema و Tylencholaimus با داشتن بیش از یک گونه نسبت به سایر جنس‌ها تنوع گونه‌ای بیشتری را در مناطق مورد بررسی نشان می‌دهند. خانواده‌های Nordiidae و Qudsianeamtidae نیز به ترتیب با داشتن سه جنس (Longidorella، Enchodelus و Heterodors) و سه جنس (Epidorylaimus،Eudorylaimus و Discolaimus) دارای بالاترین تنوع گونه‌ای در مناطق مورد بررسی هستند. از بین این‌ گونه‌های فوق، چهار گونه به اسامی Discolaimus mariae، Sectonema demani، Xiphinema utahense وTylencholaimus tahatikus براساس منابع در دسترس برای فون نماتدهای ایران جدید هستند و تاکنون گزارشی از بروز آن‌ها در خاک‌های ایران گزارش نشده است.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Diversity of dorylaim species in Arasbaran forests - East Azarbaijan province
Authors
habibeh jabbari, Golamreza Niknam, Mostafa nikdel, Ebrahim Zahedi, amin fallahi
Abstract
The dorylaim nematodes represent a large group of soil nematodes. These animals consist of very diverse forms and huge number of species as well as different life styles (predators, free living, plant parasites and plant virus vectors) and wide host range. The nematodes are involved in many soil food chains and webs and are considered as soil health bioindicators. Therefore, in order to study the diversity of dorylaimid nematodes in Arasbaran forests, many soil samples from the rhizosphere of trees were collected in different seasons during 2015-2016. Extraction, killing, fixation and permanent and temporary microscopic slides preparation of the nematodes were carried out based on routine nematology methods. Identification was done using related valid literature and keys based on morphological and morphometrical characters obtained by light microscope and drawing tube attached to it. Finally, 19 species including Syncheilaxonchium nairi, Paravulvus hartingii, Eudorylaimus spaulli, Epidorylaimus lugdunensis, Nygolaimus brachyuris, Paraxonchium carmenae, Metaxonchium persicum, Discolaimus mariae, Heterodorus sp., Longidorella saadi, Sectonema demani, Xiphinema macroacanthum, X. vuittenezi, X. utahense Longidorus africanus, Tylencholaimus constritcus, T. tahatikus, Xiphinemella globilabiata and Enchodelus macrodorus belonging to 16 genera and 10 families of dorylaims were identified Xiphinema and Tylencholaimus with more than one species, show more species diversity compared to others. Meanwhile, the families of Nordiidae and Qudsianeamtidae have the highest diversity in the studied areas, with three genera (Longidorella, Enchodelus, Heterodors) and three genera (Epidorylaimus, Eudorylaimus, Discolaimus), respectively. Four species namely, Discolaimus mariae, Sectonema demani, Xiphinema utahense and Tylencholaimus tahatikus are new records for nematode fauna of Iran and there is no previous report of these nematodes from the country.
Keywords
fauna, Rhizosphere and Non plant parasitic nematodes