بررسی روابط مکانی - زمانی شته‌ها و دشمنان طبیعی آنها در مزارع یونجه

کد مقاله : 1273-23IPPC
نویسندگان
1تبریز- ولیعصر- توانیر شمالی- کوی رسالت- خیابان پارک دوم- 10 متری ششم غربی- ساختمان آراز- طبقه 3
2دانشگاه تبریز
3تبریز-دانشگاه تبریز-دانشکده کشاورزی-گروه گیاهپزشکی
چکیده
در این مطالعه روابط مکانی - زمانی سه گونه شته مهم مزارع یونجه یعنی شته‌ی خالدار (Buckten) Therioaphis maculata، شته‌ی لگومینوز(Koch) Aphis craccivora ، شته‌ی نخود(Haris) Acyrthosiphon pisum و دشمنان طبیعی آنها از خانواده‌های Coccinellidae و Carabidae، طی سال‌های 95 و 96 در شش مزرعه‌ی یونجه واقع در ساختمان تحصیلات تکمیلی دانشکده‌ی کشاورزی دانشگاه تبریز در مجموع به وسعت بیش از هشت هکتار بررسی شد. مزارع مورد مطالعه به شبکه‌های ۲۰×۲۰ متر تقسیم شدند. با سبز شدن گیاهان یونجه، نمونه‌برداری‌‌های هفتگی شروع و تا برداشت چین آخر ادامه یافتند. برای نمونه‌برداری از سوسک‌های کارابیده، در هر شبکه یک تله گودالی قرار داده شد. نمونه‌‌برداری از شته‌ها و کفشدوزک‌ها با یک کادر 1×1 متری انجام شد. در هر شبکه دو کادر به صورت تصادفی انداخته شد و تعداد لاروها، شفیره‌ها و حشرات کامل کفشدوزک‌های داخل کادر به صورت مشاهده‌ی مستقیم شمارش شد. بعد از اتمام شمارش کفشدوزک‌ها، از بوته‌های داخل هر کادر، 10 ساقه‌ی یونجه انتخاب و از ته بریده شدند (در مجموع 20 ساقه در هر شبکه). ساقه‌های بریده شده داخل یک تشت سفید رنگ 10-8 مرتبه تکان داده شده و شته‌ها‌ی افتاده در تشت شمارش شدند. موقعیت جغرافیایی تله‌ها و نمونه‌ها با سامانه-ی موقعیت‌یابی جهانی GPS تعیین شد. داده‌های جمع‌آوری شده با استفاده از روش تجزیه‌ی مکانی با شاخص‌های فاصله (SADIE) ، تجزیه و میزان وابستگی و روابط مکانی – زمانی بین آنها تشخیص داده شد. تجزیه‌ها با استفاده از نرم‌افزار N-Ashell v1.0 انجام شدند. نتایج نشان دادند که همبستگی مکانی – زمانی مثبتی ‌بین گونه‌های مختلف شته‌ها و کفشدوزک‌ها در مزارع مورد مطالعه وجود داشت و تغییرات جمعیت کفشدوزک‌ها با جمعیت شته‌ها تقریباً هماهنگ بود ولی ‌به دلیل ساده بودن بوم سامانه‌ی کشاورزی مورد مطالعه و پایین بودن جمعیت کارابیده‌ها انطباق مکانی- زمانی زیادی بین نوسانات جمعیت شته‌ها با سوسک‌های کارابیده وجود نداشت. تعیین ارتباط مکانی - زمانی آفات و دشمنان طبیعی اطلاعات مهمی در زمینه‌ی بوم‌شناسی، کنترل زیستی و مدیریت تلفیقی مکان ویژه‌ی آفات (SSIPM) در اختیار پژوهشگران قرار می‌‌دهد.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Spatio-temporal association of aphids and their natural enemies in alfalfa fields
Authors
Mahsa Ghahramani, Roghaiyeh Karimzadeh, Shahzad Iranipour
Abstract
Spatio-temporal association of three main alfalfa aphids including spotted alfalfa aphid, Therioaphis maculata (Buckton), pea aphid, Acyrthosiphon pisum (Harris), black alfalfa aphid, Aphis craccivora Koch, and their natural enemies from coccinellidae and carabidae families was investigated in six alfalfa fields located in the experimental farm of the Faculty of Agriculture, University of Tabriz during 2016 and 2017 growing season. All fields were divided into 20 × 20 m grids. Weekly sampling was started early in the spring and continued until cutting the hay. Pitfall traps were used for sampling carabids (one trap per grid). Coccinellids were sampled using a 1 × 1 m quadrat. Two quadrats were thrown at each grid randomly, and the number of pupae, larvae and adult of coccinellids were counted and recorded weekly. In order to sample aphids, 20 stems were cut randomly from each grid and shaken into a white pan. All aphids fallen in the pan were counted and recorded. Geographic locations of the traps and samples were determined using GPS and the data were analyzed using the Spatial Analysis by Distance IndicEs (SADIE). Spatial association analyses were done using N-Ashell software v1.0. The results revealed that there was a positive spatio- temporal association between three alfalfa aphids and Coccinellids. Because of simplicity of the studied agro-ecosystem and low population density of carabids there was no spatio-temporal coincidence between aphids and carabids. Determining spatio-temporal association of pests and natural enemies provides useful information about their ecology, biological control and site- specific management of pests
Keywords
spatial autocorrelation, SADIE, Natural enemies, SSIPM