نخستین گزارش از پوسیدگی زغالی مرکبات در ایران

کد مقاله : 1642-23IPPC
نویسندگان
1خیابان رسالت جنوبی-کوچه عدالت دو-ساختمان فرنود دو-واحد 602
2مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی هرمزگان
چکیده
در مرداد ماه سال 1396، علائم پوسیدگی ریشه، زردی برگ‌ها و مرگ نهال‌های مکزیکن لایم (Citrus aurantiifolia) در نهالستانی واقع در شهرستان رودان در استان هرمزگان مشاهده شد. ریشه‌های پوسیده به رنگ قهوه‌ای تیره همراه با تعداد فراوانی ریزسختینه سیاه‌رنگ در بافت‌های آوندی و پوست بودند. قطعاتی از ریشه‌های دارای علائم بیماری پس از ضدعفونی سطحی با محلول هیپوکلریت سدیم 2% به مدت سه دقیقه، سه مرتبه شستشو با آب مقطر سترون و خشک شدن روی کاغذ صافی سترون، روی محیط کشت سیب‌زمینی دکستروز آگار (PDA) حاوی 150 میکروگرم بر میلی‌لیتر استرپتومایسین سولفات قرار داده شدند. تشتک‌های پتری به مدت شش روز در دمای 30 درجه سلسیوس با 12 ساعت دوره روشنایی نگهداری شدند. در محیط کشت، میسلیوم در ابتدا بی‌رنگ و سپس به رنگ خاکستری مشاهده شد و پس از گذشت 5-4 روز تعداد فراوانی ریزسختینه سیاه‌رنگ کروی، کشیده یا بی‌شکل به ابعاد 118-60 × 98-52 میکرومتر در پرگنه‌ها تشکیل شد. در هیچ یک از جدایه‌ها پیکنیدیوم تشکیل نشد. خصوصیات ریخت شناسی جدایه‌ها با خصوصیات توصیف شده برای M. phaseolina منطبق بود. به منظور تأیید شناسایی، DNA ژنومی یک جدایه نماینده استخراج شد و ناحیه فاصله‌انداز رونویسی شونده داخلی (ITS1-5.8S-ITS2) با استفاده از آغازگرهای عمومی ITS1 و ITS4 از طریق واکنش زنجیره‌ای پلیمراز تکثیر و توالی‌یابی گردید. بر اساس نتایج جستجوی بلاست، توالی نوکلئوتیدی به دست آمده (Accession No. MG636998) با توالی مورد نظر از سایر جدایه‌های M. phaseolina (KR012878.1، GU046902.1 و GU046898.1) موجود در مرکز ملی اطلاعات زیست فناوری (NCBI) دارای 100% مشابهت بود. به منظور اثبات بیماری‌زایی، از ریزسختینه‌های شش جدایه نوک ریسه شده M. phaseolina، شامل جدایه نماینده، به عنوان زادمایه استفاده شد. گیاهچه‌های دو ماهه مکزیکن لایم به گلدان‌های حاوی مخلوط پیت/خاک سترون مایه‌زنی شده با ریزسختینه‌ها (100 ریزسختینه زیست‌پذیر بر گرم خاک) انتقال یافتند و در گلخانه با دمای 2±30 درجه سلسیوس نگهداری شدند. گیاهچه‌های شاهد به گلدان‌های حاوی خاک مایه‌زنی نشده منتقل شدند. پس از سه هفته، علائم بیماری روی اندام هوایی و ریشه همه گیاهچه‌های مایه‌زنی شده، مشابه با علائم مشاهده شده در نهالستان، رؤیت شد. پنج هفته پس از مایه‌زنی، شدت بیماری بسته به جدایه از 75 تا 100% متغیر بود. ریزسختینه‌های عامل بیماری پس از گذشت هفت هفته روی ریشه‌ گیاهچه‌ها تشکیل شدند. در گیاهچه‌های شاهد هیچ گونه علائم بیماری مشاهده نشد. جداسازی مجددM. phaseolina تنها از گیاهچه‌های مایه‌زنی شده صورت گرفت. بر اساس وقوع و شدت علائم، پوسیدگی زغالی مرکبات می‌تواند به عنوان یک تهدید بالقوه برای تولید مرکبات در جنوب ایران محسوب گردد. این مطالعه نخستین گزارش از وقوع پوسیدگی زغالی مرکبات ناشی از M. phaseolina در ایران است.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
First report of charcoal rot of citrus in Iran
Authors
Azadeh Goudarzi, Abdoolnabi Bagheri, Majeed Askari Seyahooei
Abstract
In July 2017, symptoms of root rot, leaf yellowing, and death were observed on Mexican lime (Citrus aurantiifolia) plants in a nursery located in Roudan, Hormozgan province. The rotted roots were dark brown with numerous black microsclerotia present in the vascular and on cortical tissues. Symptomatic root fragments were surface-disinfested with 2% sodium hypochlorite solution for 3 min, rinsed three times in sterile distilled water, dried on sterilised paper, and plated onto potato dextrose agar (PDA) supplemented with 150 μg ml−1 of streptomycin sulfate. Plates were incubated at 30 °C for 6 days with a 12-h photoperiod. In culture, the mycelium was initially hyaline, later becoming grey and after 4-5 days of incubation, numerous black, spherical, oblong or irregularly shaped microsclerotia, 60-118 x 52-98 µm, developed in the colonies. Pycnidia were not produced by any isolate. The morphology of the isolates was identical to that described for M. phaseolina. To confirm the identification, genomic DNA from a representative isolate was extracted and the internal transcribed spacer region (ITS1-5.8S-ITS2) was amplified by PCR and sequenced using the universal primers ITS1 and ITS4. BLASTn search of the sequence (Accession No. MG636998) showed 100% identity with sequences of M. phaseolina (KR012878.1, GU046902.1 and GU046898.1) obtained from National Center for Biotechnology Information (NCBI). To establish pathogenicity, microsclerotia of six hyphal-tipped isolates of M. phaseolina, including the representative isolate, were used as inoculum. Two-month-old seedlings were transplanted into pots containing autoclaved peat/soil mix infested with the microsclerotia (100 viable microsclerotia g-1 soil) and maintained in a greenhouse at 30+/-2°C. Control seedlings were transferred to non-infested soil. After three weeks, all inoculated seedlings began to show symptoms on leaves and roots, similar to the symptoms of the nursery seedlings. Five weeks after inoculation, disease severity ranged from 75 to 100% depending on isolate. Microsclerotia were produced after seven weeks on roots of the seedlings. No symptoms were observed on control seedlings. M. phaseolina was reisolated only from inoculated seedlings. Based on the incidence and severity of symptoms, charcoal root rot of citrus, can be considered as a potential threat to citrus production in southern Iran. This is the first report of charcoal rot caused by M. phaseolina on citrus in Iran.
Keywords
Mexican lime, Citrus aurantiifolia, Macrophomina phaseolina