بررسی اثر بازدارندگی پنج جدایه از قارچ Trichoderma روی قارچ Rhizoctonia solani عامل پوسیدگی ریشه کلزا در شرایط آزمایشگاهی

کد مقاله : 2028-23IPPC
نویسندگان
1پارک بهاران انتهای خیابان شهید اسماعیل باقری پشت بیمارستان شهدا، پلاک 50
2بیماری شناسی گیاهی،دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهرکرد، شهرکرد، ایران
چکیده
قارچ Rhizoctonia solani در سراسر دنیا پراکنش عمده دارد و عامل بیماری‌هایی چون پوسیدگی ریشه، مرگ بوته، شانکر و تخریب میوه و حتی بلایت برگی در محصولات مختلف می‌باشد. به‌دلیل خاکزاد بودن عوامل مرگ گیاهچه، استفاده از روش‌های شیمیایی مثل پوشش دادن بذر با سموم شیمیایی و یا سم‌پاشی مزارع نتیجه رضایت بخشی به بار نمی‌آورد، به همین جهت در سال‌های اخیر توجه زیادی به مبارزه بیولوژیک به‌خصوص استفاده از قارچ‌های آنتاگونیست شده‌‌است. در این بررسی تأثیر پنج جدایه مختلف قارچ تریکودرما شامل T. harzianum T13، T. harzianum B22، T. longibrachiatum s3، T. longibrachiatum b4، T. longibrachiatum m1 در بازدارندگی رشد رویشی گونه‌ی R. solani AG2-1 در شرایط آزمایشگاه در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تکرار بررسی شد و میزان بازدارندگی جدایه‌های آنتاگونیست در روش‌های اثر کشت متقابل، اثر متابولیت‌های فرار و اثر ترشحات خارج سلولی در غلظت‌های صفر (شاهد) 10، 20، 30، 40 ارزیابی گردید. در آزمایش کشت متقابل همه جدایه‌های تریکودرما اثر معنی‌داری (در سطح یک درصد) در کاهش رشد قارچ بیمارگر داشتند و در مقایسه جدایه T. longibrachiatum s3 بیشترین و جدایه T. harzianum B22 کمترین اثر بازدارندگی را نشان دادند. در بررسی اثر متابولیت‌های فرار نیز اثر تیمارهای مختلف بر رشد بیمارگر اختلاف معنی‌دار (در سطح یک درصد) داشت و در مقایسه میانگین‌ها، جدایه T. harzianum T13 بیشترین اثر بازدارندگی را داشت در حالی که جدایه T. harzianum B22 با کمترین اثر بازدارندگی، در گروه شاهد قرار گرفت. همچنین اثر ترشحات خارج سلولی آنتاگونیست بر رشد بیمارگر در جدایه‌های مختلف و غلظت‌های متفاوت، اختلاف آماری معنی‌دار (در سطح یک درصد) نشان داد بنحوی‌که ترشحات خارج سلولی جدایه T. harzianum T13 در غلظت 40 درصد دارای بیشترین اثر بازدارندگی بود و به‌تنهایی در موثرترین گروه قرار گرفت و در این مورد نیز ترشحات T. harzianum B22 با غلظت 10 درصد کمترین میزان بازدارندگی را در مقایسه با شاهد داشته‌است. مجموع نتایج نشان می‌دهد که T. longibrachiatum s3 از طریق تقابل مستقیم و T. harzianum T13 از طریق متابولیت‌های تولیدی، موثرترین جدایه‌های مورد بررسی در این تحقیق برای کنترل رشد رویشی قارچ R. solani بوده‌اند.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Inhibitory Effect of Five Trichoderma Isolates against Rhizoctonia solani as the Cause of Canola Root rot in Laboratory Conditions
Authors
Farideh Dahaz, Abdol-Hossain jamali-zavareh
Abstract
R. solani is a widely distributed fungi around the world, causing some diseases such as root rot, seedling death, canker, degradation of fruit and even foliar blight in various products. Due to the fact that the pathogens of seedling death are soil-born, the use of chemical methods such as coating the seeds with chemical pesticides or spraying of the fields does not lead into satisfactory results. Therefore, in recent years, attention has been paid to the biological controlling, especially the use of antagonist fungi. In this study, the effect of five different isolates of Trichoderma fungi including T. harzianum T13, T. harzianum B22, T. longibrachiatum s3, T. longibrachiatum b4, T. Longibrachiatum m1 on the growth inhibition of R. solani AG2-1 species considering laboratory conditions in a completely randomized design was investigated in 4 replications, and the inhibitory rate of antagonistic isolates in cross-culture methods, the effect of volatile metabolites and the effect of extracellular secretions in concentrations of 0 (control), 10, 20, 30, and 40 were speculated. In cross-culture experiment, all isolates of Trichoderma had a significant effect (at 1% level) on the decrease of the pathogenic fungi growth, and in comparison, T. longibrachiatum s3 isolate had the highest and T. harzianum B22 isolate showed the least inhibitory effect. Through investigating the effect of volatile metabolites, the effect of different treatments on the growth of the pathogen was found to be significant (at 1% level), and in means comparison, T. harzianum T13 isolate had the most inhibitory effect, while the T. harzianum B22 isolate with the least inhibitory effect was observed in the control group. Also, the effect of extracellular antagonist secretions on the growth of the pathogen in different isolates and different concentrations showed a statistically significant difference (at 1% level), so that extracellular secretion of T. harzianum T13 isolate in the concentration of 40% had the most inhibitory effect and was solely observed in the most effective group, and also in this case, T. harzianum B22 secretions in the concentration of 10% had the lowest inhibitory effect compared to the control group. The results of this research indicated that T. longibrachiatum s3 through direct interaction and T. harzianum T13 through the production of the metabolites were the most effective isolates in this study to control the growth of R. solani fungi.
Keywords
Key words: R. solani, Seedling death, root rot, biological control, antagonist