ارزیابی مقاومت ارقام مختلف مرکبات نسبت به لکه قهوه‌ای آلترناریایی در استان مازندران

کد مقاله : 1832-23IPPC
نویسندگان
ساری- کیلومتر 6 جاده قایمشهر- مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی مازندران
چکیده
قارچ آلترناریا یکی از پاتوژن‌های مهم مرکبات بوده که باعث ایجاد بیماری لکه قهوه‌ای روی نارنگی، بیماری لکه برگی روی راف لمون و بیماری پوسیدگی سیاه روی میوه‌های برداشت شده مرکبات می‌گردد. این پاتوژن باعث ریزش برگ‌ها در واریته‌های حساس شده و به عنوان یک عامل محدود کننده تولید در نواحی مرطوب محسوب می‌شود. از یک طرف به‌دلیل خسارت بالای این بیماری به واسطه ریزش برگ‌ها و نیز کاهش کیفیت و کمیت محصول و از طرف دیگر به‌دلیل عدم کارایی روش‌های مبارزه شیمیایی و زراعی علیه این بیماری، شناسایی کلون‌ها و واریته‌های مقاوم به این بیماری از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی نحوه و میزان واکنش ارقام مختلف مرکبات در برابر قارچ آلترناریا می‌باشد تا ارقام تجاری بهتر و متحمل‌تر در برابر این قارچ شناسایی شوند. برای انجام این پژوهش، 24 رقم و گونه مختلف از مرکبات انتخاب شدند. عامل بیماری لکه قهوه‌ای و پوسیدگی سیاه از برگ و میوه‌های مرکبات جداسازی و پس از انجام آزمون بیماریزایی، برای بررسی واکنش ارقام در آزمون‌های in vivo (نهال در گلخانه) و in vitro (برگ‌های مجزا در آزمایشگاه) مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج نشان داد که اغلب استرین‌های قارچ Alternaria sp. جداسازی شده از برگ و میوه مرکبات در مازندران، دارای توان بیماریزایی بالایی روی رقم پیج هستند. تجزیه آماری میزان حساسیت ارقام نسبت به قارچ عامل بیماری در آزمون in vivo نشان داد که اختلاف آماری در سطح یک درصد بین ارقام معنی‌دار بوده و در این بین ارقام لایم کوات و نارنگی‌های ساتسوما اوواری و ایوساکی دارای بالاترین میزان مقاومت نسبت به این بیماری بودند. نارنگی‌های هرناندینا، ارونیولس، کلمن روبی، ماریسول و تانگور اورتانیک و پرتقال خونی مورو نیز با میزان آلودگی سطح برگ نسبتا پایین بعنوان ارقام نیمه مقاوم و یا متحمل ثبت گردیدند. ارقام استاررابی و مینه‌ئولا، ارولاندو، پیج، واشنگتن ناول، والنسیا، تاراکو و میاگاوا دارای آلودگی بالایی بودند و بعنوان ارقام حساس طبقه‌بندی گردیدند. در آزمون in vitro، ارقام در شش گروه مجزا قرار گرفتند که نتایج آزمون in vivo را با اندکی تغییرات تایید نمود. لذا بعضی ژنوتیپ‌های گروه نارنگی (ساتسوما اوواری، ایواساکی و کلمانتین‌ها) و دور رگ لایم کوات که تحمل بالاتری به بیماری لکه قهوه‌ای داشتند می‌توانند جایگزین‌های بسیار مناسبی برای کاشت بجای ارقام حساس به بیماری لکه قهوه‌ای مرکبات در استان مازندران و یا برای احداث باغ‌های جدید باشند.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Resistance assessment of citrus cultivars to Alternaria brown spot in Mazandaran province
Authors
Majid Aldaghi
Abstract
Alternaria sp. is one of the most important pathogens on Citrus that cause brown spot on tangerines, leaf spot on rough lemon and black rot on harvested fruits. This pathogen causes leaves drop in susceptible varieties and is considered as a limiting factor for production in humid areas. On the one hand, due to high damage of the disease (because of leaves fall and also the decrease of quality and quantity of product) and on the other hand, due to the ineffectiveness of chemical and cultural control methods against this disease, identifying clones and varieties resistant to the disease is very important. Therefore, the purpose of present research is the study of the reaction of different Citrus varieties against Alternaria sp. in order to identify better and more tolerant commercial varieties against this fungus. To fulfil this research, 24 cultivars and species of Citrus were selected. Brown spot and black rot causal agents from Citrus leaves and fruits were isolated and after doing pathogenicity test, in vivo (seedlings in the greenhouse) and in vitro (separate leaves in the laboratory) tests were used to study the reaction of the varieties. Results showed that the most Alternaria sp. isolates from Citrus leaves and fruits have a high pathogenicity on Page cultivar. Statistical analysis of the sensitivity level of the cultivars to the fungus in in vivo test showed that there is a statistically significant difference between the cultivars (P<0.01), and in the meanwhile, Limequat and Owari Satsuma and Iwasaki mandarin cultivars had the highest resistance rate to the disease. Hernandina, Oronules, Clemen-Ruby, Marisol and Ortaique-Tangor mandarins and Moro blood orange were also recorded with relatively low leaf infections as semi-resistant or tolerant cultivars. Star ruby, Minneola, Orlando, Page, Washington navel, Valencia, Tarako and Miyagawa were highly infected and categorized as sensitive cultivars. In in vitro test, cultivars were divided into six distinct groups which validated the in vivo test results with a few changes. So, some of the genotypes of the mandarin group (Owari Satsuma, Iwasaki and Clementines) and Limequat hybrid which had high resistance to Alternaria brown spot may be new options for planting in the future.
Keywords
Alternaria, black rot, mandarin, cultivars, resistance