ارزیابی مقاومت پایه‌های پیوندی گوجه‌فرنگی به بیماری پژمردگی ناشی از Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici

کد مقاله : 1831-23IPPC
نویسندگان
1کرج، حصارک، خ فروردین، ک انقلاب، پ 132
2گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج، ایران
3پژوهشکده سبزی و صیفی، مؤسسه تحقیقات علوم باغبانی، سازمان تحقیقات آموزش و ترویج کشاورزی، کرج، ایران
چکیده
گیاه گوجه‌فرنگی (Lycopersicon esculentum Mill.)، یکی از پر مصرف‌ترین و مشهورترین سبزی‌جات در جهان است. یکی از مهم‌ترین بیماری‌های گوجه‌فرنگی پژمردگی قارچی گوجه‌فرنگی با عامل Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici (FOL) می‌باشد که همه ساله در سراسر جهان خسارت زیادی به تولید‌کنندگان وارد می‌کند. در ایران پژمردگی فوزاریومی گوجه‌فرنگی برای نخستین بار در سال 1364 از استان هرمزگان گزارش و عامل بیماری تنها قارچ FOL معرفی شد. از آن‌جا که استفاده از ضدعفونی کننده‌ها و سایر روش-های مدیریتی برای کنترل این بیماری از لحاظ اقتصادی مقرون به صرفه نیست، به کارگیری پایه‌های مقاوم در نشاء پیوندی، به ویژه در محیط‌های گلخانه‌ای از اهمیت بسزایی برخوردار است. در این پژوهش به منظور تعیین میزان بیماری‌زایی عامل بیماری، پنج جدایه از F. oxysporum شامل دو جدایه F. oxysporum f.sp. melongenae (از مناطق دزفول و ساوه)، یک جدایه FOL (از استان بوشهر) و دو جدایه دیگر از F. oxysporum روی رقم Bonny Best (رقم حساس) مورد مطالعه قرار گرفتند. پس از مشاهده علائم تیپیک بیماری در میزبان، شدت بیماری هرکدام از جدایه‌ها محاسبه و جدایه FOLو همچنین F. oxysporum f.sp. melongenae از منطقه ساوه به عنوان جدایه‌های با درصد بیماری‌زایی بیش‌تر نسبت به سه جدایه دیگر شناسایی شدند. در ادامه تحقیق و به منظور بررسی میزان مقاومت پایه‌های گوجه‌فرنگی، تعداد نوزده لاین و هفت رقم گوجه‌فرنگی در مرحله سه- چهار برگی در قالب طرح آماری کاملاً تصادفی با سوسپانسیون قارچ FOL مورد مایه‌زنی قرار گرفتند و با ارقام Beaufort و Maxifort (پایه‌های مقاوم در نشاء پیوندی به عنوان شاهد مقاوم) و رقم Bonny Best (شاهد حساس) مقایسه شدند. بر اساس شاخص درصد آلودگی برگ‌ها برای ارزیابی مقاومت، لاین‌های 1616 (77/%2)، 1626 (33/%8)، IR.SR3 (33/%8)، IR.SA1 ( 88/%13)، 1631 (66/%16) و ارقام Koper (77/%2) و TOM5 (10/%11) به عنوان ارقام و لاین‌های با کمترین درصد آلودگی و لاین‌های 1750 (88/%88)، 1651 (10/%86)، IR.U23 (33/%83)، 1729 (99/%74) و ارقام Faona (55/%80) و TOM2 (%75) به عنوان ارقام و لاین‌های با بیش‌ترین درصد آلودگی شناخته شدند.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Evalution of resistance of tomato rootstocks to wilting disease caused by Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici
Authors
Fatemeh Molagholizadeh, Hosein Saremi, Ramin Hajianfar
Abstract
Tomato (Lycopersicon esculentum Mill.) is one of the most widely used and popular vegetables in the world. One of the important tomato disease is fungal wilt disease caused by Fusarium oxysporum f.sp. lycopersici (FOL) which annually afflicts producers all around the world. The disease was reported initially from Hormozgan province in Iran in 1985. Chemical control and other method for it's management is not economic, so the use of resistant rootstocks specially in greenhouse is of great importance in this respect. In this research, five isolates including two isolates of F. oxysporum f.sp. melongenae from Saveh and Dezful areas, one isolate of FOL from Bushehr province and two isolates of F. oxysporum were studied in pathogenicity test on Bonny Best as a susceptible tomato variety. After disease symptoms was appeared, calculated disease severity showed isolates FOL from Bushehr and F. oxysporum f.sp. melongenae from Saveh were more aggressive than three other isolates. In the next step, nineteen lines and seven varieties of tomato were evaluated by inoculation with FOL in the three- four leaves stage in the greenhouse experiment with completely randomized design and compared with Maxifort and Beaufort (resistant rootstocks) and Bonny Best (susceptible control). Based on leaf infected index for assessing resistance, lines of 1616 (%2/77), 1626 (%8/33), IR.SR3 (%8/33), IR.SA1 (%13/88), 1631 (%16/66) and varieties of Koper (%2/77) and TOM5 (%11/10) were known as lines and varieties with the lowest percentage of disease severity. On the other hand, some tomato lines including 1750 (%88/88), 1651 (%86/10), IR.U23 (%83/33), 1729 (%74/99) and varieties of Faona (%80/55), TOM2 (%75) had the highest percentage of the disease.
Keywords
Lycopersicon esculentum Mill, FOL, Disease severity, resistant rootstock