بررسی و شناسایی گونه های قارچی عامل بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه گندم در استان اصفهان

کد مقاله : 1789-23IPPC
نویسندگان
اصفهان -خیابان 22 بهمن کوی همت کوی موسی زاده پلاک 8
چکیده
گندم، Triticum aestivum L. یک گیاه مهم و استراتژیک در جهان است که هم اکنون به علت تغییرات اقلیمی، دچار بیماری‏های متعددی، از جمله بیماری پوسیدگی ریشه و طوقه شده است. لذا، طی فصل زراعی 94-93، از مزارع گندم‏کاری در مناطق مختلف استان اصفهان، نمونه‏های آلوده از 100 مزرعه گندم در مراحل مختلف رشدی جمع‏آوری و در کیسه های نایلونی به آزمایشگاه انتقال داده شد. پس از انتقال نمونه‏ها به آزمایشگاه و نگه‏داری در یخچال، قسمت‏های طوقه و ریشه که دارای علایم به بیماری بودند، جدا و به مدت یک ساعت زیر جریان ملایم آب شیر معمول شستشوداده شد. سپس، از حد فاصل بین بافت سالم و آلوده، قطعاتی به اندازه 5/0 تا 1 سانتی‏متری، تهیه و برای سترون سطحی نمونه‏ها از محلول هیپوکلریت سدیم 1 درصد به مدت 60-30 ثانیه، استفاده گردید. پس از سه بار شستشو با آب مقطر سترون و خشک کردن آن‏ها در بین دو لایه کاغذ صافی استریل، با استفاده از محیط کشت معمولی سیب زمینی ـ دکستروز ـ آگار (PDA) حاوی سولفات استرپتومایسین، روی محیط مذکور در زیر هود استریل کشت داده شد. در هر تشک3 قطعه از آن‏ها را قرار داده و در دمای 25 درجه سانتی‏گراد نگه‏داری و پس از رشد پرگنه، از حاشیه آن، زیر کشت‏هایی تهیه و قارچ‏ها جداسازی گردیدند. خالص‏سازی جدایه‏ها، با روش تک اسپور و یا روش نوک ریسه، بسته به نوع قارچ روی محیط کشت آب آگار 2 درصد و سپس محیط های احتصاصی مانند TWA انجام شد. شناسایی جدایه‏ها بر اساس ویژگی‏های ظاهری از قبیل نحوه رشد و رنگ پرگنه و شکل اسپور و نوع فیالید و اندازه‏گیری طول و عرض اسپور با استفاده از کلیدهای معتبری صورت گرفت. از بافت‏های آلوده، تعداد 314 جدایه متعلق به گونه‏های, Bipolaris sorokiniana Gaeumnomyce graminis fsp. tritic , Phytophthora nicotianae, Fusarium. culmorum Fusarium semitectum و Fusarium solani شناسایی شدند. بیشترین فراوانی مربوط به گونه B. sorokiniana, با 35/39 درصد و کمترین آن مربوط به دو گونه G. gr. fsp. tritici, Ph. nicotianae به طور مشترک با 6 درصد مشاهده شد. آزمون بیماری‏زایی روی سه رقم گندم شامل پارسی، بک کراس روشن و پیشتاز، در شرایط گلخانه با استفاده از روش تکثیر روی دانه گندم و مایه‏زنی به خاک گلدان‏های سترون در مقایسه با شاهد، مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج حاصله نشان داد که B. sorokiniana, F. culmorum, G. g. fsp. tritici, و Ph. nicotianae قادر به ایجاد پوسیدگی بیشتری در قسمت‏های طوقه و ریشه گندم به ترتیب با شدت 75 ، 65، 65و 64درصد بودند که کماکان با شاخص‏های رشدی گیاه گندم نیز هم‏خوانی داشت. هم‏چنین، ظهور بیماری پس از مایه‏زنی با محاسبه تعداد روز، نشان داد که کمترین تعداد روز برای B. sorokiniana 28 روز و بیشترین تعداد روز در F. solani با 77 روز محاسبه شد.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Involving species of foot and root rot disease of wheat in Isfahan province
Authors
fatemeh alibeigi beni
Abstract
Wheat, Triticum aestivum L. is a strategic plant in the world which, due to climatic changes, has been attacked by a number of diseases including root and foot rot disease, with a high severity. To identify the causes of the foot and rot disease of the wheat field in Isfahan Province, Iran, 100 wheat fields were kept into considerations, where the infected wheat samples were obtained, in the years 2014-2015.After transferring the specimens to the laboratory and keeping them in the refrigerator, the crown and root parts, which had signs of the disease, were separated and washed for a period of one hour under a gentle stream of tap water. Then, from a gap between healthy and contaminated tissue, fragments of 0.5 to 1 cm were prepared and for surface sterilization of the samples, 1% sodium hypochlorite solution was used for 30-60 seconds. After three times washing with sterilized distilled water and drying them between two layers of sterile filter paper, the was cultured on culture medium of Dextrose Agar (PDA) containing Streptomycin Sulfate under a sterile conditions. In each mattress, place 3 pieces and keep them at 25 ° C. After the growth of the colonies, the casing was prepared from the margin, and the fungi were isolated. Purification of isolates was done by single-spore and or tip method, depending on the type of fungus on 2% agar water culture medium and then the specific cultures media such as TWA. Identification of isolates was based on apparent characteristics such as colony growth and color, spore form and type of phialides, and measurement of spore length and width using valid keys. The result showed that, there are infections by several fungal diseases, out of which 314 isolates were obtained. The related isolates were identified to be Bipolaris sorokiniana, Gaeumnomyce graminis var. tritic, Phytophthora nicotianae, Fusarium. culmorum, Fusarium semitectum and Fusarium solani. These species were got into pathogenicity tests on three wheat varieties, Back cross roshan, Parsi and Pishtaz inoculated at glass house conditions by the well grown inoculum of every isolates on sterile wheat seeds in compression to control. The results indicated that, B. sorokiniana, G. g.var. tritici, and F. culmorum were of higher severity rates on the foot and root of the plant in compression to other species with 75, 65, 65, 64 present, which had a direct relation with the plant growth respectively. The B. sorokiniana had the greatest roll in terms of infection and distribution than the other ones. Considering the disease appearance days after inoculations, revealed that, B. sorokiniana with the lowest days of 28 was the lowest, whereas F. solani the highest with 77 days.
Keywords
Take all, Bipolaris, root rot, wilting, distribution and Isfahan