بررسی اثر سمیت و دور کنندگی سه اسانس بومی ایران روی دو جمعیت Tetranychus urticae

کد مقاله : 1769-23IPPC
نویسندگان
1مشهد شهرک ازادگان خیابان رهایی بین رهایی 7 و 9 پلاک 233
2گروه گیاهپزشکی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، کرج
3عضو هیات علمی گروه گیاهپزشکی دانشکده علوم و مهندسی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، ایران
چکیده
کنه تارتن دولکه‌ای Koch (Acari: Tetranychidae) Tetranychus urticae یکی از مهم‌ترین کنه‌های زیان آور محصولات کشاورزی است. سیکل زندگی کوتاه، عادت تغذیه چندین خواری و تولید مثل بالا در کنار مصرف گسترده ترکیبات شیمیایی درکنترل این آفت، منجر به توسعه مقاومت آن به تمامی گروه‌های آفت‌کش مصرفی شده است به طوریکه امروزه کننترل موثر این آفت با مشکل مواجه شده است و نیاز به یافتن روش‌های جایگزین در کنترل آن بسیار حائر اهمیت است. اسانس‌های گیاهی جزء ترکیبات ثانویه گیاهی بوده که توانایی بالای حشره-کشی و کنه‌کشی دارند. در این پژوهش اثر کنه‌کشی سه اسانس بومی آویشن دنایی Thymus daenensis، مرزه خوزستانیSatureja khuzestanica و مرزه بختیاری S. bakhtiarica به روش تنفسی روی ماده‌های بالغ دو جعیت کنه تارتن دولکه‌ای جمع آوری شده از کرج و محلات انجام گرفت. نتایج نشان که بیشترین میزان کشندگی در هر دو جمعیت کرج و محلات مربوط به اسانس مرزه خوزستانی بوده است (به ترتیب با LC50 برابر با 16/31 و 29/56 میکرولیتر بر لیتر هوا) و کم‌ترین اثر کشندگی در جمعیت کرج مربوط به اسانس مرزه بختیاری (با LC50 برابر با 06/44 میکرولیتر بر لیتر هوا) و در جمعیت محلات مربوط به آویشن دنایی (با LC50 برابر با 47/124 میکرولیتر بر لیتر هوا) بوده است. نتایج اثر غلظت کشنده 50 درصد سه اسانس فوق روی فعالیت آنزیم‌های مونواکسیژناز، گلوتاتیون اس-ترانسفراز و استراز نشان داد میزان فعالیت آنزیم‌های استراز و گلوتاتیون اس-ترانسفراز در هر دو جمعیت افزایش پیدا کرده است در حالی که میزان مونواکسیژنازهای سیتوکروم P450 در هر دو جمعیت کاهش یافته است. نتایج این یافته ها نشان می‌دهد که اسانس‌های مورد استفاده در این تحقیق به ویژه مرزه خوزستانی دارای پتانسیل بالایی در کنترل کنه تارتن در قالب برنامه های مدیریت تلفیقی آفات می باشد.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
Toxicity and repellency effects of three Iranian native essential oils on two populations of Tetranychus urticae (Acari: Tetranychidae)
Authors
Mahmoud Nazeri, Saeed Farahani, Alireza Bandani
Abstract
Tetranychus urticae Koch (Acari: Tetranychidae) is a serious pest of agricultural crops in open fields and greenhouses worldwide. The ability of T. urticae to rapidly develop resistance against a wide range of acaricides has resulted in control failure of the pest using convenient pesticides. In an effort to develop more environmentally friendly agents, alternative to chemical pesticides, in this study, the toxicity and repellency of essential oils extracted from three medicinal plants of the family Lamiaceae, including Thymus daenensis, Satureja khuzestanica and S. bakhtiarica to a resistant (MhR) and a susceptible (KrS) population of T. urticae was evaluated under laboratory condition. Based on probit analysis, the median lethal concentrations (LC50) of T. daenensis, S. khuzestanica, and S. bakhtiarica were estimated as 41.68, 31.16, and 44.06 µl/l air for KrS population and as 124.47, 56.29, and 105.39 µl/l air for MhR population. The LC50 of all essential oils was found to be repellent to adult females of both MhR and KrS populations, with higher repellency was detected for S. khuzestanica. We did a set of physiological bioassays to measure the activity of major detoxifying enzymes in resistant and susceptible mites treated with LC20 of the essential oils. When compared with KrS population, significantly higher activity of glutathione S-tranferases (GSTs), esterases and cytochrome P450 monoxygenases (P450) was detected in MhR population regardless of pesticide treatment. The activity of GSTs and esterases increased significantly in mites treated with all essential oils, while a tendency for decrease in P450 activity was detected following pesticide treatment. These results indicate that the essential oils of all selected plants, especially S. khuzestanica, have the potential to be used in integrated management programs of T. urticae.
Keywords
Keywords: Tetranychus urticae, Essential oil, detoxification enzymes, resistance, repellency