مطالعه و بررسی مقدماتی عوامل قارچی خسارت‌زای شاخه و تنه درختان سیب در ایران

کد مقاله : 1767-23IPPC
نویسندگان
1خیابان 8 شهریور، خیابان نسیم، کوی 7، پلاک 52، کدپستی 5716171477
2گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
3گروه گیاهپزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران
چکیده
سیب (Malus domestica) یک محصول باغی مهم است که از نظر اقتصادی بعنوان یک محصول عمده کشاورزی در ایران مطرح بوده و در اکثر مناطق کشور کشت می‌شود. قارچ‌های بیماری‌زای زیادی از روی درختان سیب گزارش شده‌اند. در مطالعه انجام گرفته به‌منظور شناسایی عوامل قارچی خسارت‌زا روی شاخه‌ها و تنه درختان سیب طی سال‌های 1395 و 1396، باغات سیب مناطق مختلف کشور از جمله استان‌های آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی، اصفهان، کهکیلویه و بویراحمد، همدان و زنجان مورد بررسی قرار گرفت. آسیب‌های شدید، در شرایط تنش‌های زیست‌محیطی ازجمله خشکسالی و سرما بویژه در باغات 15 سال به‌بالا مشاهده شد. از درختانی که علائم شانکر ساقه و تنه، سرخشکیدگی شاخه، بافت‌مردگی پوست، گموز و جداشدن پوست را نشان می‌دادند نمونه‌هایی جمع‌آوری و جهت مطالعه به آزمایشگاه منتقل گردید. پس از ضدعفونی سطحی نمونه‌ها، قطعاتی بطول حدود 1×1 سانتی‌متر تهیه و به محیط کشت PDA جهت رشد منتقل شدند. ظروف پتری کشت‌شده، در دمای 25 درجه سلسیوس و در تاریکی به‌مدت هفت روز قرار داده شدند. جداسازی و خالص‌سازی قارچ‌های رشد یافته به روش نوک ریسه و روی محیط کشت WA دو درصد انجام شد. بررسی ریخت‌شناسی جدایه‌ها بر اساس مشخصات اندام‌های باردهی و شکل و رنگ پرگنه‌ها انجام گرفت. به منظور تایید خصوصیات ریخت‌شناسی، ناحیه ITS در تعدادی از جدایه‌های منتخب برخی از گونه‌ها تکثیر شده و توالی بدست آمده با توالی‌های موجود در بانک ژن بوسیله برنامه BLAST مقایسه شدند. در این مطالعه قارچ های Cytospora rhodophila و Cytospora sorbicola برای اولین بار در ایران و قارچ‌های C. cincta، C. schulzeri، Diplodia bulgarica، Neoscytalidium dimidiatum و Schizophyllum commune بعنوان بخشی از عوامل مهم خسارت‌زا روی شاخه و تنه درختان سیب ایران تعیین شده و ادامه مطالعات به منظور شناسایی سایر عوامل در حال انجام می‌باشد.
کلیدواژه ها
موضوعات
 
Title
A preliminary study of fungal agents damaging shoot and trunk of apple trees in Iran
Authors
Syamak Hanifeh, doustmorad zafari, Mohammad Javad Soleimani
Abstract
Apple (Malus domestica), is an important fruit crop that economically is known as a major agricultural product in Iran. Apple is cultivated in many areas of Iran. Many pathogenic fungi have been recorded on apple trees. In this study, in order to identify fungal agents damaging shoot and trunk of apple trees, orchards were surveyed during the years 2016 and 2017 in Western Azerbaijan, Eastern Azerbaijan, Isfahan, Kohgiluyeh and Boyer-Ahmad, Hamedan and Zanjan provinces. Severe damages were observed under environmental stresses such as drought and cold, especially in over 15-year-old orchards. Samples were collected from trees with stem and trunk cankers, shoot dieback, bark necrosis, gummosis and scaling-off of the bark symptoms, and then they were transferred to the laboratory. After surface sterilization of samples, pieces about 1×1 cm were prepared and cultured on potato dextrose agar (PDA). Cultures were incubated at 25 °C for 7 days in darkness. Emerging mycelium was separated and purified using hyphal tip culture on 2% water agar (WA). Morphological characteristics of isolates were evaluated based on fruiting bodies and colony shape and color. The ITS region of representative isolates in some species was amplified and nucleotide sequences were used for BLAST searches with ex-type isolate sequences in GenBank. In the present study, Cytospora rhodophila and C. sorbicola for the first time, C. cincta, C. schulzeri, Diplodia bulgarica, Neoscytalidium dimidiatum, and schizophylum commune were determined as causal agents of apple canker and shoot dieback in Iran. Further studies to identify other agents are in process.
Keywords
Canker, dieback, ITS