تجزیه همبستگی صفات مرتبط با مقاومت به بیماری فوزاریوم سنبله در گندم نان
کد مقاله : 2092-23IPPC
نویسندگان
1خ چنگل ک سردار هشتم پ12
2دانشیارﮔﺮوه اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژی، داﻧﺸﮕﺎهﻋﻠﻮمﻛﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺮﮔﺎن
3دانشیارﮔﺮوه اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژی،داﻧﺸﮕﺎهﻋﻠﻮمﻛﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﻴﻌﻲ ﮔﺮﮔﺎن.
4شهرستان کردکوی خیابان شهید بهشتی بالاتر از مدرسه افضلی کوچه نارنجستان چهارم پلاک288
5داﻧﺸﺠﻮی ﻛﺎرﺷﻨﺎﺳﻲ ارﺷﺪ ﮔﺮوه اﺻﻼح ﻧﺒﺎﺗﺎت و ﺑﻴﻮﺗﻜﻨﻮﻟﻮژی، داﻧﺸﮕﺎهﻋﻠﻮمﻛﺸﺎورزی و ﻣﻨﺎﺑﻊﻃﺒﻴﻌﻲﮔﺮﮔﺎن.
چکیده
قارچ فوزاریوم از قارچهای آلوده کننده گندم در سطح جهان است و باعث بیماری ویرانگر بلایت فوزاریومی گندم یا به اختصار (FHB) میشود که علاوه بر کاهش تولید جهانی گندم، به دلیل آلودگی دانهها به تجمع مایکوتوکسینها در سلامت و ایمنی مواد غذایی تأثیر بسیاری دارد. اصلاح برای ایجاد ارقام مقاوم از مؤثرترین روشهای مبارزه با این بیماری محسوب میشود. این تحقیق با هدف تعیین چگونگی همبستگی صفات مرتبط با مقاومت به بیماری شامل، درصد وقوع بیماری، شدت بیماری، درصد دانه های آلوده و شاخص حساسیت به تنش برای کاهش عملکرد، به منظور کاربرد این روابط در بهنژادی ارقام مقاوم، در گندم نان انجام شد. بدین منظور ارقام مختلف گندم نان(شامل 21رقم) مشتمل بر ارقام دیم و آبی رایج در منطقه شمال ایران و نیز چند رقم استاندارد بسیار متحمل و بسیار حساس، در غالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در سال زراعی 1395 در مزرعه آموزشی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان کشت شدند. در ادامه از سوسپانسیون اسپور قارچ Fusarium graminearum جهت ایجاد آلودگی مصنوعی در مزرعه استفاده شد. پس از استخراج داده ها، ضرایب همبستگی بین شاخصهای مقاومت به بیماری محاسبه شد. نتایج بدست آمده از محاسبه ضرایب همبستگی نشان داد، که تمامی شاخصهای بیماری مورد بررسی دارای همبستگی مثبت و معنی داری بین شاخصهای مقاومت در سطح احتمال یک درصد بودند که بالاترین میزان آن عدد مثبت 0.9576بین پارامترهای شدت بیماری و شاخص بیماری مشاهده شد، و این بدان معناست که روند هم جهت بودن این دو پارامتر، جدی تر از سایر شاخص های مرتبط با مقاومت به بلایت فوزاریومی سنبله است. در واقع مثبت بودن ضریب همبستگی به این معناست که در فضایی که مطالعه و بررسی انجام شده، افزایش یک پارامتر با افزایش پارامتر دیگر و نیز کاهش آن پارامتر با کاهش پارامتر دیگر همراه است و عدد 0.9576 درصد نشان دهنده این است که 95 درصداز تغییرات شاخص بیماری توسط شدت بیماری توجیه میشود و 95-1 درصد توسط سایر عوامل کنترل میگردد. کمترین میزان ضریب همبستگی هم مربوط به شاخص درصد دانه آلوده و درصد وقوع بیماری با عدد مثبت 0.3995 بود. با استفاده از چنین نتایجی با اطمینان بیشتری می توان نسبت به غربال ژرم پلاسم گندم برای دستیابی به منابع مقاومت به بیماری فوزاریوم سنبله گندم اقدام نمود.
کلیدواژه ها
موضوعات
Title
The correlation analysis of resistance characters related to Fusarium head blight in bread wheat
Authors
Najibollah Mazandarani, Hassan Soltanloo, SSanaz Ramezanpour, hengameh akhund radkani, Mojtaba Al Khan
Abstract
Fusarium pathogen infect wheat globally and cause a devastating disease namely Fusarium head blight (FHB) which have a significant impact not only on global wheat production, but also on food safety because of grain contamination during infection with trichothecene mycotoxins. The resistant varieties production via plant breeding is the most effective way to fight this disease. The aim of this study was to determine the correlation between characters related to resistance to disease including, Percentage of diseases incidence, disease Severity, fusarium damaged kernels and stress susceptibility index, in order to use these relationships in the eugenic of resistant cultivars in bread wheat, different cultivars of bread wheat (including 21 cultivars) including wheat suitable for dry land and wheat in the northern region of Iran, as well as some highly tolerant and highly sensitive standard cultivars, were randomly selected in a randomized complete block design with three replications in the year 2017 in the educational field of the University of Science Agriculture and natural resources of Gorgan were cultivated.Fusarium graminearum spore suspension was used to create artificial contamination in the field. After data extraction, the correlation coefficients between the resistance indexes were calculated. The results of correlation coefficient calculations showed that all the indices of the studied disease had a positive and significant correlation between resistance indices at the probability level of one percent, with the highest positive number of 0.9576 between the disease severity and the disease index , Which means that the trend of these two parameters is more serious than other indicators related to resistance to Fusarium spike.In fact, the positive correlation coefficient means that in an area where the study has been done, an increase in a parameter with the increase of the other parameter and the reduction of that parameter is associated with a decrease in the other parameter, and the number of 0.9576% indicates that 95% Changes in the disease index are justified by the severity of the disease, and 1-95% is controlled by other factors. The lowest correlation coefficient was related to the fusarium damaged kernels and the Percentage of diseases incidence with a positive number of 0.3995. By using such results, it can be more reliable than screening of wheat germplasm to achieve resistance to Fusarium wheat spike.
Keywords
FHB, Bread wheat, Correlation coefficient, resistant, stress susceptibility index